Kitab-ı Mukaddes nedir? Eski Ahit ve Yeni Ahit nedir?

    Kitab-ı Mukaddes yaygın olarak tüm zamanların en çok satan kitabı olarak kabul edilir, 100 milyon kopya yıllık satış tahmini olup özellikle ilk kitlesel basılı kitap oluşu Batı'da, edebiyat ve tarih üzerinde büyük bir etki yaratmıştır. Peki, Kitab-ı Mukaddes nedir? Kitab-ı Mukaddes bölümleri nelerdir? Eski Ahit ve Yeni Ahit nedir?

Kitab-ı Mukaddes bölümleri nelerdir?

Kitab-ı Mukaddes nedir?

    Kitâb-ı Mukaddes, Mukaddes Kitap veya Kutsal Kitap, Eski Ahit ve Yeni Ahit'i kapsayan, Hristiyan inanışının temelini oluşturan ve Hristiyanlarca kutsal sayılan kitaptır.

    Kitab-ı Mukaddes yaygın olarak tüm zamanların en çok satan kitabı olarak kabul edilir, 100 milyon kopya yıllık satış tahmini olup özellikle ilk kitlesel basılı kitap oluşu Batı'da, edebiyat ve tarih üzerinde büyük bir etki yaratmıştır.

Eski Ahit nedir?

    Kitab-ı Mukaddes'in ilk kısmı Eski Ahit ya da Eski Antlaşma olarak adlandırılır. 39 bölümden oluşur. Tevrat ve Zebur'u içerisinde barındırır.

    Yahudilerin kutsal kitaplarından Tanah ile bölüm adları ve sınıflandırmalar hariç hemen hemen aynıdır. Eski Ahit, İsa'nın doğumundan önceki çok uzun bir zaman diliminde Yahudi peygamberleri, din adamları ve alimleri tarafından yazılmıştır. Bu bölümde İsa veya Meryem'den bahsedilmez.

    Yahudi kutsal metinlerinden oluşmuş Tanah'ın Hristiyanlıkta Eski Ahit olarak adlandırılmasının nedeni, Tanrı'nın İsa ile yaptığına inanılan antlaşmadan ( ahit ) asırlar önce Musa ile Sina Dağı'nda yaptığına inanılan antlaşmadır. Yahudiler Tanah'ın Eski Antlaşma olarak anılmasını uygun bulmazlar.

    İlk asırlarda Yunanca'yı kullanan kilise, bu dildeki biblionun ( kitap ) çoğul şekli olan bibliayı kutsal saydığı yazıların tamamını ifade etmek için kullanmıştır. Kilise Latince'yi benimsediğinde biblia tekil ve dişil bir kelime sayılmış, buna "insan hayatına yön verecek kuralları ihtiva eden en mükemmel kitap" anlamı yüklenerek kullanımı sürdürülmüştür. Latince'den günümüz Batı dillerine geçen kelime, yaklaşık 400 yılından itibaren hıristiyan kutsal kitabının adı olarak varlığını devam ettirmektedir. Bible kelimesini terim anlamında ilk kullananlar hıristiyanlar olduğu için herhangi bir niteleme sıfatı olmaksızın tek başına kullanıldığında Ahd-i Atîk ve Ahd-i Cedîd'den oluşan hıristiyan kutsal kitabını ifade eder.

    Kitâb-ı Mukaddes'in ilk bölümünü yahudi kutsal kitabı olan Ahd-i Atîk teşkil etmektedir. Yahudiler, Ahd-i Atîk'in orijinal dili olan İbrânîce nüshasını ( The Jewish Bible, The Hebrew Bible, Tanakh ), hıristiyanlar ise milâttan önce III - I. yüzyıllarda yapılan Yunanca tercümeyi ( The Greek Bible, The Septuagint, LXX ) esas kabul etmektedir, ancak bu iki nüsha arasında farklar vardır. Ahd-i Atîk'in, Greko - Romen dünyasında yaşayan ve Yunanca konuşan yahudiler için yapılan ve hıristiyanlarca benimsenen Yunanca tercümesi İbrânîce Ahd-i Atîk'teki kitapların dışında onda olmayan çeşitli kitap veya bölümler de ihtiva etmektedir; bunlar Katolikler tarafından kutsal sayılırken yahudiler ve Protestanlar bu inancı paylaşmaz. Kitâb-ı Mukaddes'in sadece hıristiyanlara ait olup yahudilerce kabul edilmeyen ikinci bölümüne Ahd-i Cedîd denilmektedir. Yirmi yedi kitap veya bölümden oluşan Ahd-i Cedîd Yunan dilinde yazılmıştır. Ahd-i Atîk ve Ahd-i Cedîd'in papalığın görevlendirdiği Saint Jerome tarafından Latince çevirisi yapılmıştır. "Vulgate" ( yaygın nüsha ) ismi verilen bu Latince tercüme, Trent Konsili'nin dördüncü celsesinde ( 8 Nisan 1546 ) Roma Katolik kilisesinin yegâne makbul ve muteber nüshası olarak kabul edilmiştir. Bu nüshada, yahudilerin otuz dokuz kitap veya bölümden oluşan Ahd-i Atîk listesine ilâveten yedi kitap daha vardır. Katolikler "deuterocanonique" dedikleri bu kitapları kutsal kabul ederken yahudilerin yanında Protestanlar da bunları apokrif sayıp reddetmektedir.

    İlk dönemlerden başlayarak Kitâb-ı Mukaddes pek çok dile çevrilmiştir. Ahd-i Atîk önce Ârâmîce'ye ( Targumim ) ve Yunanca'ya ( Septuaginta ), daha sonra Yunanca yazılmış olan Ahd-i Cedîd'le birlikte Latince'ye ( Vulgate ), Süryânîce'ye ( Peşitta ) ve diğer dillere tercüme edilmiştir. Arap yarımadasındaki yahudiler İbrânîce Kitâb-ı Mukaddes'i, hıristiyanlar ise Süryânîce veya Grekçe Kitâb-ı Mukaddes'i kullanıyorlardı. İslâm'ın ilk dönemlerinde Kitâb-ı Mukaddes'in bazı bölümlerinin Arapça'ya çevrilmiş olması ihtimalinden söz edilmektedir; ancak ilk yazılı çeviri İslâm'ın yayılmasına paralel olarak daha sonra yapılmıştır. Kitâb-ı Mukaddes'in İbrânîce, Grekçe, Sâmirîce, Süryânîce, Kobtça ve Latince'den Arapça'ya yapılmış tercümelerine dair bazı yazmalar mevcuttur. Ahd-i Atîk'i Huneyn b. İshak'ın ( ö. 260 / 873 ) Grekçe'den, Saîd b. Yûsuf el-Feyyûmî'nin ( ö. 942 ) İbrânîce'den Arapça'ya çevirdiği bilinmektedir.

    Kitâb-ı Mukaddes'in tamamının ilk İngilizce tercümesi 1382'de ( IDB, IV, 760 ), ilk Türkçe tercümesi Ali Ufkî Bey tarafından 1666'da yapılmıştır. Türkçe tercüme, Protestan Kitâb-ı Mukaddesi'ni esas aldığı için gerek ihtiva ettiği kitaplar gerekse onların sıralaması buna göredir ve Katolikler'in kabul ettiği "deuterocanonique" kitaplarla çeşitli ilâveler burada yer almamaktadır. Hıristiyanlar Kitâb-ı Mukaddes'in ilâhî vahiy ve ilham altında yazıldığını, orijinal ve otantik olarak muhafaza edildiğini, dinî alanda otorite olduğunu kabul etmektedir. Kur'an'da Hz. Îsâ'nın Tevrat'ı tasdik ettiği ve kendisine hidayet ve nur kaynağı olan İncil'in verildiği bildirilmekte, Hıristiyan kutsal kitabıyla ilgili başka bilgi verilmemektedir.

İçerdiği Kitaplar ( 39 Kitap );

Yasa Kitapları ( Tora / Tevrat );

Yaratılış

Mısır'dan Çıkış

Levililer

Çölde Sayım

Yasa'nın Tekrarı

Tarihsel Kitaplar;

Yeşu

Hakimler

Rut

1. Samuel

2. Samuel

1. Krallar

2. Krallar

1. Tarihler

2. Tarihler

Ezra

Nehemya

Ester

Özdeyiş ve Şiir Kitapları;

Eyüp

Mezmurlar ( Zebur )

Süleyman'ın Özdeyişleri

Vaiz

Ezgiler Ezgisi

Peygamberlik Kitapları;

Yeşaya

Yeremya

Ağıtlar

Hezekiel

Daniel

Hoşea

Yoel

Amos

Ovadya

Yunus

Mika

Nahum

Habakkuk

Sefanya

Hagay

Zekeriya

Malaki

Yeni Ahit

    Kitab-ı Mukaddes'in ikinci bölümünü oluşturan Yeni Ahit ise, İsa'nın sağlığında ve / veya ölümünden sonra Havariler, Hristiyan din adamları ve alimleri tarafından yazılmıştır. 27 bölümden oluşur. Hristiyan alimlerince kanonik kabul edilen Matta, Markos, Luka ve Yuhanna İncilleri Yeni Ahit'in ilk dört bölümünü oluşturur.

    Hristiyanlar Tanrı'nın Musa ile yaptığı antlaşmadan yüzlerce yıl sonra, İsa ile yeni bir antlaşma yaptığına inanırlar. Bu nedenle Kitab-ı Mukaddes'in İsa'dan bahseden ikinci bölümünü Yeni Ahit olarak adlandırırlar. Bununla birlikte Yahudiler ikinci bir antlaşmayı kabul etmez, Tanah'ın Eski Ahit olarak adlandırılmasını uygun bulmaz ve bu ismi kullanmazlar.

İçerdiği Kitaplar ( 27 Kitap );

İnciller;

Matta

Markos

Luka

Yuhanna

Elçilerin İşleri;

Elçilerin İşleri

Pavlus'un Mektupları;

Romalılar

1. Korintliler

2. Korintliler

Galatyalılar

Efesliler

Filipililer

Koloseleliler

1. Selanikliler

2. Selanikliler

1. Timoteos

2. Timoteos

Titus

Filimon

Diğer Mektuplar;

İbraniler

Yakup

1. Petrus

2. Petrus

1. Yuhanna

2. Yuhanna

3. Yuhanna

Yahuda

Vahiy;

Vahiy

Çeviriler

    Kitab-ı Mukaddes'in en önemli çevirilerinden, «kilise atası» Jerom'un yaptığı ve Katolik Kilisesi içinde yüzyıllarca kanonik olarak kullanılmış olan Vulgata adı verilen Latince sürümüdür. Martin Luther ilk olarak bu metinden değil, İbranice ve Yunanca orijinal metninden halkın anlayabileceği Almanca bir çeviri yapmıştır. En ünlü İngilizce çevirisinin adı 1611 tarihli Kral James Sürümü'dür. Bu çeviri, bazı Hristiyan inanırlarca hâlâ 'hatasız' olarak kabul edilmekte olup referans olarak kullanılmaktadır.