Paskalya Adası ve Gizemi
Paskalya Adası veya Rapa Nui, güney Pasifik Okyanusu'ndadır ve Peru'nun batı kıyı şeridinden yaklaşık 2000 mil uzaklıktadır. Okyanus tabanındaki volkanik bir patlama ile yaratılan, diğer Polinezya adalarından büyük deniz genişlikleri ile ayrılır.
Adanın kendisi sadece 45 mil karelik bir alanı kaplar ve 3 volkanik kratere sahiptir. Şimdi göller, adanın geri kalanı oldukça ıssız ve çorak olduğu için verimli doğanın birkaç alanından bazılarıdır. Bununla birlikte, her zaman böyle olmadı ve toprağın bir zamanlar flora ve fauna açısından zengin olduğuna dair kanıtlar var.
Dış dünyanın Paskalya Adası'nı ilk kez bilmesi, Jakob Roggeveen adlı Hollandalı bir amiralin 1722 Paskalya Pazarı'nda tökezlemesiydi. Karaya çıktığında, mağaralarda ve ilkel kulübelerde yaşayan ve yamyamlık yapan geri bir ırk buldu.
Onu gerçekten şaşırtan şey, adanın etrafında nöbet tutan devasa taş oyma figürler veya 'moai'ydi. Modern araştırmalar, 12 ila 25 fit yüksekliğinde ve 20 ton ağırlığında olan bu büyük heykellerden bin tane kadar olduğunu ortaya çıkardı. En büyüğü 65 fit boyunda ve 90 ton ağırlığındadır. Bununla birlikte, Roggeveen karaya çıktığında, bu figürlerin çoğu vahşi yerliler tarafından yıkılmıştı.
Paskalya Adası ırkının kökeni bir tartışma konusudur. Roggeveen'den sonra adaya gelen ilk ziyaretçilerden biri Kaptan James Cook'du. Cook'un gemisinde Paskalya Adası ana dilini anlayabilen Hawaiili bir denizci vardı. Bu, Polinezyaca konuştuklarını ve gerçekten de genel fikir birliğinin, uzak bir Polinezya kabilesinden geldikleri yönünde.
Ayrıca, aslında Güney Amerika'dan geldiklerine dair ünlü bir teori var ve bu, adada bulunan bulrushes ve tatlı patateslerin o kıtadan ithal edildiği söyleniyor. Paskalya Adası, Güney Amerika ve Polinezya Adaları arasında erken bir ticaret endüstrisi olabileceğine inanılmasına rağmen, İnka öncesi Amerikan kültürleri ile Paskalya Adası kültürünün örnekleri arasında da önemli benzerlikler vardı.
Paskalya Adası ırkı muhtemelen MS birinci binyılın ortalarında adaya yerleşti ve kısa bir süre sonra heykellerini inşa etmeye başladı. Erken Paskalya Adalıları, volkanik kraterlerin duvarlarından taş adamlar yaratmak için kesin bir teknik geliştirdiler.
Bir kütük ve ip sistemi kullanarak, moai'yi, altında ölü yaşlıların kalıntılarının gömüldüğü 'ahu' adı verilen bir cenaze platformuna oturturlardı. Taş figürün bir tılsım görevi gördüğüne, ölü adalının klanını koruduğuna ve koruduğuna inanılıyor, ancak bazı uzmanlar adalıların heykelleri yalnızca onları yapmanın sevinci için diktiklerini öne sürüyor. Arkeologlar ayrıca, eski kültürün eski dini ayinlerini anlatan 'konuşma tahtaları' adı verilen ahşap tabletler keşfettiler.
Paskalya Adası hikayesi, kayıp cennetin arketipsel ada versiyonudur. İlk Polinezyalı göçmenler adaya ayak bastığında, burası bol miktarda doğal ürün üreten bir ülkeydi. Büyük ormanlar, şeker pancarı bitkileri, egzotik meyveler ve yerli et kaynakları vardı. Bu koşullarda insanlar gelişti.
Güzel evler inşa ettiler ve hayattan zevk aldılar, ancak MS 1500 civarında 'Makemake' veya 'kuşçu kültü' adlı yeni bir kült ortaya çıktı. Bu, denizin ötesinden yeni bir kabilenin gelişinin sinyalini vermiş olabilir ve kısa bir süre sonra aşırı nüfus ve savurgan ada yönetimi, mahsullerin başarısız olmasına ve doğal kaynakların tükenmesine neden oldu.
Farklı klanlar ve kabileler savaşmaya başladı, hatta birbirlerinin heykellerini devirdiler ve adadaki efsane, 'uzun kulaklı' kabileler ile 'kısa kulaklı' kabileler arasındaki korkunç bir savaşı anlatıyor.
Birkaç yüzyıl içinde, Paskalya Adası, Roggeveen tarafından keşfedilen vahşilerin yaşadığı çorak bir çorak araziydi. Adalıların hayatı daha da kötüleşti. Kabileler arası çatışmalar, gemilerin gelip adanın bin uygun erkeğini Peru madencilik endüstrisinde çalışmak üzere köleleştirdiği 1862 yılına kadar devam etti.
Bu adalılar, garip kıtada hızla hastalandılar ve eve dönen birkaç kişi hastalıkları geri getirdi. Çiçek hastalığı ve cüzzam yerli nüfusu 1877'de 111'e düşürdü. Avrupalı misyoner işçiler Paskalya Adası halkının hayatta kalmasına yardım etti, ancak adanın garip taş yüzlerinin sırlarının çoğu sonsuza dek kayboldu.
