Osmanlı gücünün zirvesi, 1481-1566

   Mehmed'in saltanatını takip eden yüzyılda , Osmanlı İmparatorluğu gücünün ve zenginliğinin zirvesine ulaştı. Yeni fetihler, nüfuz alanını Orta Avrupa'ya ve eski İslam hilafetinin Arap kesiminin tamamına kadar genişletti ve siyasi, dini, sosyal ve ekonomik organizasyonların ve geleneklerin yeni bir karışımı kurumsallaştırıldı ve yaşayan, işleyen bir bütün halinde geliştirildi.

Güneydoğu Avrupa ve Ortadoğu'nun Hakimiyeti

II. Bayezid

   II. Mehmed'in halefi II. Bayezid'in (1481-1512) saltanatı büyük ölçüde bir dinlenme dönemiydi. Önceki fetihler sağlamlaştırıldı ve Mehmed'in iç politikalarından kaynaklanan siyasi, ekonomik ve sosyal sorunların çoğu çözülerek 16. yüzyıl padişahlarının fetihleri ​​için sağlam bir temel bırakıldı. Mehmed'in seferlerini finanse etmek için dayatılan ekonomik sıkıntılar, saltanatının son yılında İstanbul'daki büyük hizipler, devşirme partisi ve Türk aristokrasisi arasında fiilen bir iç savaşa yol açmıştı . Bayezid, başkentte askeri hakimiyet kurmaları nedeniyle Yeniçeriler tarafından tahta çıkarılmış, daha militan olan kardeşi iseCem Anadolu'ya kaçtı ve burada Türk ileri gelenleri tarafından desteklenen bir isyana öncülük etti. Bayezid, devşirmeyi düşüren ve Cem'i büyük desteksiz bırakan esasen barışçıl planlarını onlara ifşa ederek ikincisini uzlaştırmayı başardı . Cem daha sonra 1481 yazında Memlük Suriye'sine sürgüne kaçtı . Ertesi yıl Memlüklerin ve son Türkmenlerin yardımıyla geri döndü.Ancak Türkmen göçebelerinin desteğini sağlama çabaları, Bayezid'in heterodoks din politikalarına olan ilgileri nedeniyle başarısız oldu. Cem, önce Rodos Haçlı Şövalyeleri'nin sarayında, ardından da Roma'da Papa ile birlikte 1495'teki ölümüne kadar sürgünde kaldı. Avrupa'nın İstanbul'u geri almak için yeni bir Haçlı Seferi'nin öncüsü olarak kullanma çabaları başarısız oldu.

   Ancak bu arada Cem'in bir dış saldırıya öncülük edebileceği tehdidi Bayezid'i iç konsolidasyona konsantre olmaya zorladı. Babası tarafından askeri kampanyalar için el konulan mülklerin çoğu, orijinal sahiplerine iade edildi. Tüm uyrukların hükümete karşı yükümlülüklerini önceki rejimi karakterize eden türden bir aksama ve memnuniyetsizlik olmadan yerine getirebilmeleri için imparatorluk çevresinde eşit vergiler tesis edildi . kurulması özellikle önemliydi.özel müsadere veya ağır harçlar olmaksızın olağanüstü savaş harcamalarını sağlayan avâriz-ı divaniye ("savaş sandığı") vergisi. Sikkelerin değeri iade edildi ve II. Mehmed'in ekonomik genişleme planları sonunda meyvesini verdi. Bu amaçla binlerceYahudiler ihraç İspanya tarafından Engizisyon 1492 yazında Osmanlı göç teşvik edildi. Özellikle İstanbul , Selanik (bugünkü Selanik , Yunanistan ) ve Edirne'ye yerleştiler.Osmanlı'nın gerilemesi ve Avrupalı ​​diplomatların ve tüccarların artan gücünün, Müslümanların ve Yahudiler aynı. II. Bayezid, II. Mehmed'in vasalları imparatorluk genelinde doğrudan Osmanlı idaresi ile değiştirmek için başlattığı çabayı tamamladı. İlk kez merkezi hükümet düzenli olarak denk bir bütçe altında faaliyet gösterdi. Kültürel olarak Bayezid, önceki yarım yüzyılın Hıristiyanlaştırma eğilimlerine karşı güçlü bir tepki uyandırdı. Türk dilive Müslüman gelenekleri üzerinde durulmuştur. Bayezid'in kendisi bir mistik olduğu için , Doğu Anadolu'nun aşiretleri arasında artan heterodoks Şiilik tehdidine karşı koymak için ortodoks İslam'ın kurum ve uygulamalarına mistik ritüelleri ve öğretileri getirdi .

   Bayezid barışı korumayı tercih etse de -iç kalkınmaya odaklanacak zaman ve kaynaklara sahip olmak için- dönemin zaruretleri ve daha militan devşirmetaraftarlarının talepleri ile bir dizi sefere zorlandı . Avrupa'da Hersek'i (1483) alarak imparatorluğu Tuna ve Sava nehirlerinin güneyinde tamamladı ve sadece Belgrad'ıOsmanlı kontrolü dışında bıraktı . Macar kralıMatthias Corvinus (1458-90 arasında hüküm sürdü) esas olarak Bohemya üzerindeki egemenliğini kurmakla ilgilendi ve Osmanlılarla barış yapmayı kabul etti (1484) ve ölümünden sonra veraset mücadeleleri bu cepheyi Bayezid'in saltanatının geri kalanı için nispeten sessiz bıraktı. Kuzeydoğuya doğru, padişah Osmanlı topraklarını Tuna'nın kuzeyine, Karadeniz kıyıları boyunca itti ve 1484'te Kilia (bugünkü Kiliya ) ve Akkerman ( Bilhorod-Dnistrovskyy ) limanlarını ele geçirdi şimdi ne olarak) -both Ukrayna -ki Tuna ve Dinyester'in ağızlarını kontrol etti. Böylece Osmanlılar, Karadeniz ve Akdeniz ile Kuzey Avrupa ticaretinin ana antrepolarını kontrol ettiler.. Bu ilerlemeler Polonya'nın emelleriyle çatıştığı için, 1483-84'te , Büyük İvan III'ün altındaki Muscovy tehdidiyle Polonya'nın saptırılması, 1484'ten sonra da bu cepheyi sessiz bırakana kadar savaş başladı .

   Bayezid daha sonra Fırat Nehri'ne kadar olan fetihlerin Osmanlıları Memluk imparatorluğuna kadar getirdiği doğuya döndü . Güney Anadolu'da Kilikya'nın çoğunu ve Van Gölü'nün güneyindeki dağları kontrol eden küçük Türkmen Dulkadir (Zu'l-Kadir) prensliğinin kontrolü üzerindeki çatışma ve bir Osmanlı, Müslüman kutsal şehirler Mekke ve Medine'nin kontrolünü paylaşma arzusu aralıklı bir savaşa yol açtı (1485-91). Ancak bu savaş sonuçsuz kaldı ve Bayezid'in büyük güçlerin bu çabaya katılmasındaki isteksizliği, anlaşmazlıklara ve eleştirilere yol açtı.onun daha militan takipçileri adına. Buna karşı, Bayezid, Belgrad'ı almak için Macar iç çekişmelerini kullanmaya çalıştı, ancak başarılı olamadı ve Transilvanya , Hırvatistan gönderilen baskın kuvvetleri Dalmaçya ve Arnavutluk'ta, ve Carinthia (bugünkü Kärnten eyaleti, Avusturya ) geri çevrildi. 1495'te Cem öldü ve Macaristan ile yeni bir barış, Bayezid'in hedeflerini yerine getirmeden bıraktı, bu yüzden diğer büyük Avrupalı ​​​​düşmanı Venedik'e döndü . Venedik, Mora'da ( Peloponnese ) ve Osmanlı İmparatorluğu'ndapadişaha karşı isyanları teşvik ediyordu .1479'da Osmanlı'ya bıraktığı toprakları da kontrol altına aldı. Kıbrıs'ı (1489) kurdu ve orada Bayezid'in Memlüklere karşı kullanmasına izin vermeyi reddettiği büyük bir deniz üssü inşa etti. Bunun yerine Venedikliler Kıbrıs'ı Osmanlı gemilerine ve kıyılarına yönelik korsan baskınları için bir üs olarak kullandılar ve böylece adanın padişah için stratejik önemine işaret ettiler. Bayezid aynı zamanda Mora'daki son Venedik limanlarını fethederek Doğu Akdeniz'in Osmanlı deniz kontrolünü tamamen kontrol altına almak için üsler kurmayı umuyordu. Kıbrıs'ın kontrolü dışındaki tüm bu hedeflere 1499-1503'te Venedik ile yapılan savaşta ulaşıldı. Osmanlı donanması ilk kez büyük bir Akdeniz deniz gücü olarak ortaya çıktı ve Osmanlılar Avrupa diplomatik ilişkilerinin ayrılmaz bir parçası haline geldi .

   Bayezid, bu durumu hiçbir zaman Avrupa'da yeni fetihler yapmak için kullanamadı, çünkü Doğu Anadolu'daki isyanların yükselişi, saltanatının son yıllarında dikkatinin çoğunu çekmişti. Orada özerk , medeni olmayan göçebeler ile Osmanlıların istikrarlı, yerleşik Orta Doğu uygarlığı arasındaki eski çatışma yeniden başladı . Türkmen göçebeleri, Osmanlıların idari kontrollerini imparatorluğun her yerine genişletme çabalarına direndiler. Ortodoks Müslüman düzene tepki olarak göçebeler, Sufi ve Şii mistik tarikatlarının liderlerine fanatik bir bağlılık geliştirdiler . Bunlardan en başarılısı,Safaviler arasında Erdebil , kimin Türkmen üyeleri (adında bir mistik sipariş Kızılbaş bağlılıklarını sembolize çünkü kırmızı şapka kullanımlarının [ “Kızıllar”]) Doğu Anadolu'dan oraya göç etmiş; Safevi hanedanı Safavi emriyle kurulan çoğunu ele geçirmek kombine dini ve askeri itiraz kullanılanİran . Şah altındaİsmail I (1501–24 arasında hüküm sürdü), Safeviler Anadolu'nun her yerine misyonerler göndererek, yalnızca kabile halkları arasında değil, aynı zamanda çiftçilere ve bazı kentsel unsurlara da dini sapkınlık ve siyasi isyan mesajı yayarak, bu harekette cevaplarını görmeye başladılar. kendi sorunları.

   Bayezid'in Avrupa'ya müdahil olması ve mistik tercihlerinin onu isyancıların dini mesajlarına sempati duymaya yöneltmesi nedeniyle bastıramadığı veya bastırmak istemediği bir dizi isyan çıktı. Son olarak, 16. yüzyılın başında, genel bir Anadolu ayaklanması, Bayezid'i Safevileri ve onların Türkmen takipçilerinin çoğunu İran'a iten büyük bir sefere (1502-03) zorladı. Orada Safeviler, Perslerin bir hanedanlığasadakatini kazanmanın bir yolu olarak Şiiliği yaymaya odaklandılar.Türkmen savaşçıların hakimiyetindedir. Bu arada İsmail, Sufi lider olarak mesajını Anadolu'da yaymaya devam etti ve takipçilerinin Osmanlılara karşı ikinci büyük isyanına yol açtı (1511). Zamanın tüm şikayetleri, özünde merkezi hükümete karşı dini bir ayaklanma olan bir şeye dönüşmüştü ve ancak sadrazam Ali Paşa liderliğindeki büyük bir sefer bunu bastırabilirdi. Ancak ayaklanmaya neden olan koşullar, Bayezid'in halefi için büyük bir sorun olmaya devam etti. Sonunda, Bayezid'in giderek artan mistik ve barışçı doğası, Yeniçerilerin onu militan ve aktif oğlu Selim lehine tahttan indirmesine neden oldu.

I. Selim

   Bayezid, barışçıl kişiliğine rağmen Yeniçeriler tarafından tahta çıkarılmış ve isteksizce askeri faaliyetlerde bulunurken , I. Selim (1512-20 arasında hüküm sürmüştür) II . Ancak Selim, kendisini iktidara getirenlere bağımlı olmak ya da onlar tarafından kontrol edilmek istemiyordu, bu yüzden sadece tüm kardeşlerini değil, yedi oğlunu ve beş oğlunun dördünü de öldürdü, geriye sadece en yetenekli Süleyman'ı bıraktı. , tahtın tek varisi olarak. Bu eylem, etrafında birleşebilecekleri alternatif liderlerin potansiyel muhaliflerini mahrum etti . Böylece Selim devşirmeyi hükümetin kontrolüne bırakabildi , ancak egemen olan kendisiydi. Selim'in hırsları Avrupa'yı ve Asya'yı kapsıyordu . Bayezid, Avrupa cephelerini nispeten sessiz bırakmıştı, bu nedenle yeni padişah önce doğuya döndü ve ilk kurbanları olarak İran'ın Safevilerini seçti .

   Selim, ilk olarak Doğu Anadolu'daki Safevi yandaşlarına karşı güçlü bir kampanya başlatarak , binlerce aşiret mensubunu ve misyoneri katletti ve siyasi kontrolü yeniden kazanmanın bir yolu olarak İslami ortodoksluğun katı bir savunmasını benimsedi. 1514 yazında, İran'ı imparatorluğuna katmayı ve sonunda heterodoksi tehdidini ortadan kaldırmayı umarak Safevilere karşı büyük bir sefer düzenledi . İsmail, orta İran'a çekilerek ve kışın Osmanlıları savaşmadan geri çekilmeye zorlayacağını umarak kavurucu bir toprak politikası izledi. Ancak Safevilerin militan Kızılbaş takipçileri, Osmanlıları Azerbaycan'a girmeden önce önlerini keserek şahı savaşı kabul etmeye zorladı.. Osmanlılar üstün silah ve taktiklerle Safevi ordusunu bozguna uğrattı.Chāldirān (23 Ağustos 1514), İran'da Van Gölü'nün kuzeydoğusunda ; Selim'in topları ve barutları Safevilerin mızraklarına ve oklarına üstün geldi.

   Azerbaycan'ın başkenti Tebriz işgal edilmiş olmasına rağmen , Osmanlı zaferi İran'ın fethine veya Safevi imparatorluğunun çöküşüne yol açmadı. Osmanlı ordusu , zaten heterodoks Yeniçeriler arasında Safevi propagandasının etkisi altında giderek daha fazla hoşnutsuz hale geldi . Avrupa'daki kampanyalara kıyasla ganimet ve erzak eksikliği de morali zayıflattı. Selim emekli olmak zorunda kaldı ve Safeviler kaybettikleri eyaletlerini direniş göstermeden geri aldılar. Çaldıran savaşının en büyük sonucu, İsmail ve haleflerini Osmanlılarla ne pahasına olursa olsun açık bir çatışmadan kaçınmaya ikna etmek oldu, bu bir yüzyıl boyunca devam etti. Safevi ordusu böylece korunmuştu, ancak savaş Selim'in son bağımsız Türkmen hanedanlarını yenmesini sağladı.Doğu Anadolu'da (1515-17) ve iç çürümeye düşen ve fetih için olgunlaşmış olan Memluk imparatorluğuna göre güçlü bir stratejik konum oluşturmak. İsmail ordusunun restorasyonu ile meşgulken, I. Selim orduyu alt etmeyi başardı.Memlûkler tek bir yıl boyu süren seferde (1516-17). Memlûk ordusu , topçu desteğiyle iyi organize edilmiş ve disiplinli Osmanlı piyade ve süvarilerine kolayca düştü . Fetih, fatihler tarafından vaat edilen önemli mevkiler ve gelirler karşılığında efendilerine ihanet eden birçok Memlük yetkilisinin desteğiyle desteklendi. Ayrıca Suriye ve Mısır'ın büyük nüfuslu merkezlerinin çoğu , Osmanlı'nın sunduğu güvenlik ve düzeni anarşiye tercih ederek Memluk garnizonlarını terk etti.ve Memluk egemenliğinin son yüzyılının terörü. Böylece, tek bir seferde, Selim imparatorluğunun büyüklüğünü ikiye katladı ve Safeviler'in altında kalan İran ve halefi tarafından alınan Mezopotamya hariç, eski İslam halifeliğinin tüm topraklarını ekledi .

   Bu kazanımlar Osmanlılar için büyük önem taşıyordu. Etkin bir yönetim altında yeni fetihler, İstanbul'a 15. yüzyıldan kalan mali sorunları çözen ve imparatorluğu 16. yüzyılın en güçlü ve zengin devletlerinden biri haline getiren gelirler sağladı . Kutsal yerlerin elde edilmesiİslam , padişahın konumunu en önemli İslami hükümdar olarak sağlamlaştırdı, ancak kendisi ve halefleri 18. yüzyılın sonlarına kadar İslam'ın dini lideri olan halife konumunu talep etmeyi reddetti . Osmanlılar , daha önce kendilerine yalnızca dolaylı olarak aktarılan Abbasiler ve Selçukluların yüksek İslam medeniyetinin entelektüel , sanatsal ve idari mirasına doğrudan erişim kazandılar . Arap dünyasından , Osmanlı yaşamının her alanına nüfuz eden ve imparatorluğu daha önce hiç olmadığı kadar geleneksel bir İslam devleti haline getiren zamanın önde gelen Müslüman aydınları , zanaatkarları, yöneticileri ve sanatçıları İstanbul'a geldi .

   Son olarak, Osmanlılar, Avrupa ile Doğu Asya arasındaki eski uluslararası ticaretyollarının Orta Doğu bölümünün kontrolünde Memlüklerin yerini aldı . Memlüklerin gerilemesinin başlıca nedenlerinden biri, Hindistan'daki Portekiz keşifleri ve Orta Doğu'dan geçen kısmen karaya dayalı rota yerine Güney Afrika çevresinde bir deniz yolunun kurulmasıydı . Artık Osmanlılar, Doğu denizlerinde Avrupalı ​​gemicilerin eski yolları kullanmalarını engellemeye çalışan Portekiz deniz faaliyetlerine karşı koyarak Orta Doğu'daki egemenliklerinin tam refahını geri kazanmaya kaldı; bu, 16. yüzyılda bir miktar başarılı olan bir kampanyaydı.

   Doğu'daki Osmanlı fetihleri, Safevilerin İran'da hayatta kalmasıyla birleştiğinde, 11. yüzyılda evrensel Abbasi imparatorluğunun çöküşünü izleyen uzun siyasi boşluk ve anarşi dönemine son verdi. Nihayet bölgede düzen ve güvenlik yeniden tesis edildi ve Ortadoğu toplumunun istikrarı, güçlü emperyal düzenlerin rehberliği ve koruması altında yeniden sağlandı. Ancak İslam dünyası , bir zamanlar İslam halifeliklerinin merkezleri olan İran ve Maveraünnehir (Güneybatı Orta Asya) ile Arap dünyasından ayrılmış olarak kalıcı olarak bölünmüştü . Anadolu ve Güneydoğu Avrupa ilk kez Arap dünyasına Ortadoğu'nun ayrılmaz parçaları olarak eklendi .

I. Süleyman

   Selim'in son yıllarını İstanbul'da saltanatın üstünlüğünü pekiştirerek, Doğu'daki zaferlerinden elde ettiği prestij ve gelirleri kullanarak geçirdi . Bu nedenle , Avrupa'da "Muhteşem", Osmanlılar arasında "Kanuni" olarak adlandırılan oğlu ve halefi I. Süleyman'ın (1520-66 hükümdarlığı) uzun saltanatı sırasında, Selim tarafından atılan temeller tam anlamıyla tamamlanabilmiştir. klasik Osmanlı devlet ve toplumunu kurmak, Doğu ve Batı'da önemli yeni fetihler yapmak için kullanılmıştır. Süleyman, babasının politikaları ve başarıları sonucunda, kendisinden önceki ve sonraki hiçbir padişahın eşi olmayan bir mevkii ile tahta çıktı. Muhalefet olmadan ve devşirmeüzerinde büyük bir kontrolle bırakıldı.sınıfın yanı sıra Türk ileri gelenlerinin kalıntıları üzerinde. Arap dünyasının fethi, önemli ek mali yükümlülükler getirmeden hazinenin gelirlerini ikiye katlamış, Süleyman'a Osmanlı tarihinde eşi olmayan bir zenginlik ve güç bırakmıştı. Süleyman, kendisine bırakılan fırsatlardan hiçbir zaman tam olarak yararlanmamış ve aslında Osmanlı gerileme sürecini başlatmış olsa da, saltanatı hala Osmanlı ihtişamının zirvesini işaret ediyor ve her zaman Osmanlı tarihinin altın çağı olarak kabul edildi.

   Osmanlı genişlemesinin başlıca savaş alanları Süleyman yönetimindeki Avrupa , Macaristan ve Akdeniz'di. Süleyman'ın seleflerinin zayıf güneydoğu Avrupalı ​​düşmanlarının yerini güçlüler almıştı.Habsburg hanedanı , Papa'nın Avrupa'daki (Hıristiyanlara) İslam tehdidine karşı yaptığı çağrılarla desteklendi . Süleyman'ın başlıca Avrupalı ​​müttefikiHabsburgların doğu sınırlarındaki baskısını azaltmak için güneydeki Osmanlı baskısını kullanmaya çalışan Fransa . Habsburglarla kara savaşı Macaristan merkezliydi ve üç ana aşamada gerçekleşti. 1520'den 1526'ya kadar bağımsız Macar krallığı, Osmanlı saldırısının doğrudan yükünü üstlendi ve iki büyük imparatorluk arasında bir tampon görevi gördü, ancak zayıf kralMacaristan ve Bohemya Kralı II . Louis ve feodal anarşi ve yanlış yönetim, birleşik bir savunmayı imkansız hale getirdi. Macar soyluları arasında Habsburg yönetimini kabul etme sorunu üzerine bir bölünme, Reform tarafından teşvik edilen sosyal ve ulusal bölünmelerle birleştiğinde, Osmanlı saldırısına karşı muhalefeti daha da zayıflattı. Sonuç olarak Süleyman, 1521'de Belgrad'ı almayı başardı ve Tuna'nın kuzeyinde büyük çaplı bir ilerlemenin önünü açtı. Macar soylularının toplayabildiği tek gerçek ordu 1526'da bozguna uğratıldı.Mohaç Savaşı ve II. Louis'nin ölümü, Macar birliği ve bağımsızlığı için son umudunu sona erdirdi.

   Osmanlı-Habsburg ilişkilerinin ikinci dönemi (1526-41), Habsburg karşıtı Macar kralı altında Macar özerkliği ile karakterize edildi.John (János Zápolya), yerel yönetime ve askeri savunmaya devam etme hakkı karşılığında padişahın egemenliğini kabul etti. Habsburg prensiFerdinand (daha sonra Kutsal Roma imparatoru Ferdinand I ), imparator Charles V'in kardeşi , kuzey bölgelerini işgal etti. , Türklere karşı Habsburg'dan yardım isteyen daha zengin Macar soylularının desteğiyle Macaristan'ın . Tüm pratik amaçlar için onları ilhak etti.Avusturya , 1527-28'de Macaristan'ın geri kalanını fethetmeyi taahhüt etmeden önce. Süleyman cevaben döndü , Habsburgları tüm Macaristan'dan sürmek için Anadolu'dan ve kuşattı.1529'da Viyana , Osmanlı gücünün ana merkezlerinden bugüne kadar büyük bir kuvvet sağlamanın zorluğu nedeniyle başarısız olan bir çaba.

   Böylece Viyana, Müslümanların daha fazla ilerlemesine karşı başlıca Avrupa siperiolarak duruyordu . Mevcut tedarik, nakliye ve askeri örgütlenme koşulları altında, Osmanlılar Batı'daki olası yayılmalarının sınırına ulaşmışlardı; Doğu'da Safevilere karşı sürekli bir askeri harekât tehdidi nedeniyle genişleme çabasını destekleyen kış üssü İstanbul'da muhafaza edilmek zorunda kaldı. Viyana kuşatması Ancak Macaristan Süleyman'ın kuralı güvenli ve kuşatma yeterince onları arasında bir ateşkes kabul etmek için Avrupa'nın diğer devletleri korkuttu rağmen 1540 yılına kadar John tarafından yönetilen topraklarda karşı yeni bir saldırı başlatmasına Ferdinand önledi Roma Katolikleri ve Protestanlar(1532), sonuç yalnızca geçiciydi ve Ferdinand, bağımsız Alman prenslerinin ve yardım sözü veren diğer Avrupa hükümdarlarının desteğinden hiçbir zaman emin değildi. HattaCharles V , Reform ve Fransa'nın sorunlarıyla Osmanlılara çok fazla ilgi gösteremeyecek kadar meşguldü. Böylece Süleyman ikinci bir Avusturya seferine çıktığında (1532), imparatorluk ordusunu çatışmaya çekemedi ve Habsburg krallığının geniş alanlarını tahrip etmekle yetinmek zorunda kaldı.

   1533 barışı ile Ferdinand, Orta Macaristan'daki iddialarını terk etti ve John'un buradaki yönetimini Osmanlı vasalı olarak kabul ederken, Süleyman, Ferdinand'ı yıllık bir haraç ödemesi karşılığında kuzey Macaristan'ın hükümdarı olarak kabul etmeyi kabul etti. Bu düzenleme, John'un öldüğü ve padişahla yaptığı anlaşmaya aykırı olarak egemenliklerini Ferdinand'a bıraktığı 1540'a kadar sürdü. Ferdinand mirasını zorla üstlenmeye çalıştığında, Süleyman 1541'de Macaristan'ı işgal etti ve ilhak etti - John'un küçük oğlunun davasını savunma kisvesi altında, John'un John Sigismund'unZápolya—ilk defa doğrudan Osmanlı idaresi ve işgali altına giriyor. Böylece Osmanlı-Habsburg ilişkilerinin sürekli sınır çatışması ile karakterize edilen üçüncü ve son dönemi başladı; Bununla birlikte, her iki taraftaki oyalamalar, uzun süreli açık savaşları engelledi. Hıristiyan tarihçiler suçladıFransa Kralı I. Francis , Habsburg baskısını hafifletmek için Osmanlı'nın Orta Avrupa'ya yayılmasını teşvik etti. Ancak Osmanlı ilerlemeleri, Fransız tekliflerinden çok Süleyman'ın Macaristan'daki Habsburg egemenliğine ve Habsburglar, Macarlar ve Safeviler arasında olası bir ittifaka ilişkin korkularıyla birlikte kendi hırslarına atfedilmelidir.

   Padişah, Fransız kralını büyük ölçüde, II. Fransız tebaasına padişahın topraklarında seyahat etme ve ticaret yapma özgürlüğü veren ve aynı şeyi yapmak isteyen diğer devletlerin tebaası olan 1536 antlaşması, Fransız korumasını güvence altına almak için gerekliydi. Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Fransız ve diğer tüccar ve seyyahların, kendilerini ilgilendiren davalarda Fransız kanunları ve mahkemeleri altında kalmalarına izin verildi ve Osmanlı tebaasını ilgilendiren davalarda özel ayrıcalıklar verildi. Böylece Levant'taki Fransız egemenliğinin temeli kuruldu.Modern zamanlara kadar devam eden kapitülasyonlar (Doğu Akdeniz boyunca uzanan bölge). Kapitülasyonlar, Osmanlılar ile diğer Avrupalı ​​güçler arasında daha sonraki anlaşmalar için bir model olarak hizmet etti; bunlar, daha sonra, onları, Osmanlı'nın zayıf olduğu yüzyıllar boyunca, Osmanlı toprakları içindeki ticarete hakim olmak ve yerli Müslümanları ve Yahudiler'i pazardan çıkarmak için bir araç olarak kullandılar. dindaş Rum ve Ermeni himayesindekilerin lehine. Kuzey Macaristan'da Osmanlılar ve Habsburglar arasındaki açmaz, kara sınırı boyunca yüzyıllarca süren çatışmalarla karakterize edildi. Orta Avrupa'ya periyodik Osmanlı baskınları ve bunun sonucunda Avrupa'nın Müslüman karşıtı propagandası , Hıristiyan önyargısına yol açtı.genel olarak Müslümanlara ve özel olarak Türklere karşı; birçok Avrupalı, Türklerin Hıristiyan azınlık tebaasına sempati duydu, bu modern zamanlara kadar süren bir duyguydu .

   Osmanlıların ilk kez büyük bir deniz gücü olarak ortaya çıkmasıyla, organize askeri çatışmalar denize kaymıştır. Venedik donanmasının gerilemesi, V.Akdeniz , büyük Cenevizli denizciyi donanma komutanı olarak askere alıyor .Andrea Doria ve böylece güçlü Ceneviz filosunun desteğini kazanıyor. Süleyman 1522'de arabayı sürerek cevap verdi.Rodos şövalyeleri , bir Hıristiyan dini ve askeri tarikatı, Rodos dışında, ancak 1530'da Charles onları Malta'da kurdu, buradan Osmanlı gemilerine ve kıyılarına korsan baskınlar düzenlediler ve 1535'te Tunus'u ele geçirdiler. Süleyman Anadolu'da işgal edilirken, Doria port çok sayıda yakalanan Mora ve Mekke ve Medine'yi ulaşmasını İstanbul ve İskenderiye ve Müslüman hacı engelleyen binlerce arasındaki iletişimin en deniz hatlarını Severing Osmanlı kıyılarını baskın başladı. Buna karşılık Süleyman, 1533'te büyük amiral Khayr al-Dīn (Avrupalılar tarafındanBarbarossa ), Batı Akdeniz'de büyük bir "deniz gazileri" korsan filosu inşa eden ve onu yakalamak için kullanan bir Türk kaptan.Cezayir (1529) ve diğer Kuzey Afrika limanları. Barbarossa ile yapılan anlaşmanın bir parçası olarak, Osmanlılar Cezayir'i donanmayı desteklemek için büyük amirale kalıcı olarak atanan özel bir timar eyaleti olarak imparatorluğa ilhak etti . Cezayir'i Habsburg saldırılarına karşı savunmak için Osmanlı kara birlikleri gönderildi, muhtemelen Barbarossa'nın padişaha katılmayı kabul etmesinin ana nedeni buydu. Barbaros, Habsburglarla eşit şartlarda karşılaşabilecek güçlü bir Osmanlı donanması inşa etti. 1537'de güney İtalya'ya büyük bir saldırı başlattı., İtalya'nın ortak bir fethi amacıyla kuzeyde vaat edilen bir Fransız saldırısı bekliyor. Ancak, kafirlerle ittifakına karşı Avrupa'nın düşmanca bir tepki vereceğinden korkan Fransa, oyalamayı engelledi. Doria daha sonra Osmanlılara karşı bir müttefik Avrupa deniz kuvvetiorganize etti ve yönetti , ancak 1538'de bozguna uğradı.Arnavut kıyılarında Préveza Savaşı . Venedik daha sonra Ege Denizi'ndeki son mülkleri olan Mora ve Dalmaçya'yı teslim etti ve böylece Doğu Akdeniz'de otuz yıl boyunca kesintisiz kalan bir Osmanlı deniz üstünlüğü sağladı.

   Süleyman, büyük ölçüde Doğu'daki sorunlarla artan meşguliyeti nedeniyle 1541'den sonra Avrupa'daki emellerini sürdüremedi. Acımasızca bastırdıDoğu Anadolu'daki Safevi propagandacıları ve destekçileri, Özbek Maveraünnehir imparatorluğunu İran'asaldırmaya teşvik etti . İran, İsmail'in ölümü ve küçük oğlu I. Tahmāsp'ın tahta çıkmasıyla karışıklığa düştü , ancak Süleyman bu durumdan ancak Avrupa'daki barış dönemlerinde yararlanabildi. Şahsen 1534-35, 1548-50 ve 1554'te kuzeybatı İran'a üç sefer düzenledi ve güneydeki Safevi topraklarını ele geçirmesine rağmenKafkasyaaralığı veIrak , İran ordusunu hiçbir zaman yakalayıp yenemedi. Arz sorunları onu her zaman kış aylarında Anadolu'ya çekilmeye zorladı ve Perslerin Azerbaycan'ı çok az zorlukla geri almalarına izin verdi . Süleyman, nihayet, ele geçmez düşmanlarını yenmekten ümidini kesmiş ve 1555'te,Irak ve Doğu Anadolu'yu elinde tutan, ancak Osmanlı'nın Azerbaycan ve Kafkaslar üzerindeki hak iddialarından vazgeçtiği ve Şii İranlı hacıların Mekke ve Medine'yi ve Irak'taki kendi kutsal yerlerini ziyaret etmesine izin vermeyi kabul ettiği Amasya Barışı. Böylece, Orta Avrupa'daki Osmanlı fetihlerini sınırlayan aynı coğrafi problemler, Batı Azerbaycan'ı Doğu'daki Osmanlı yayılmasının pratik sınırı haline getirerek Safevi tehlikesinin nihai olarak ortadan kaldırılmasını engelledi.

   Süleyman eskiyi restore etme konusunda biraz daha başarılı oldu. Ortadoğu'daki mülkleri üzerinden uluslararası ticaret yolları. karşı koymak içinSafeviler tarafından Basra Körfezi limanlarından sağlanan Portekiz filosu, Süveyş'te (1517) ve Irak'ı alır almaz Basra'da (1538) büyük deniz üsleri inşa etti, sadece Portekiz deniz saldırılarına direnmekle kalmayan garnizonlar ve filolar kurdu. ama aynı zamanda onlara Doğu denizlerinde de saldırdı. Sonuç olarak, eski ticaret yolu 16. yüzyılda eski hacminin bir kısmını geri kazandı. Ancak Osmanlılar burayı hiçbir zaman tam olarak restore edemediler, çünkü deniz yolu kullanan Portekiz hala Doğu'da daha yüksek fiyatlar ödeyebiliyor ve Avrupa'da daha düşük fiyatlarla satabiliyordu, kara yoluyla gönderilen mallara uygulanan vergi ve yerel ücretlerden kaçınıyordu. Osmanlı toprakları üzerinden. Unutulmamalıdır ki, efsanelerin aksinebirçok Avrupalı ​​tarihçinin iddiasına göre, eski Ortadoğu ticaret yolunu açık tutmak için savaşanlar Osmanlılardı; rota ancak Cape rotası Portekizlilerden çok daha güçlü İngiliz ve Hollandalı filoları tarafından alındığında kapatıldı.

Klasik Osmanlı toplumu ve yönetimi

   16. yüzyılda, Osmanlı hâkimiyetinde iki yüzyıldır gelişen toplum ve hükümet kurumları, modern zamanlara kadar devam edecek olan klasik biçimlere ve kalıplara ulaştı. Osmanlı toplumundaki temel bölünme, Osmanlıların küçük bir yönetici sınıfı arasındaki geleneksel Ortadoğu ayrımıydı.Osmanlı) ve rayas (re'âyâ ). Osmanlı yönetici sınıfına üye olmak için üç nitelik gerekliydi: padişaha ve devletine sadakat; İslam'ın kabulü ve uygulanması ve onun altında yatan düşünce ve eylem sistemi; olarak bilinen karmaşık gelenek, davranış ve dil sisteminin bilgisi ve uygulamasıdır.Osmanlı Yolu. Bu niteliklerden herhangi birine sahip olmayanlar, padişahın “korunan sürüsü” olan tebaa sınıfına mensup sayılırdı.

   Sosyal hareketlilik, bu tanımlanabilir ve ulaşılabilir niteliklere sahip olmaya dayanıyordu. Bunları elde edebilen Rayas, yönetici sınıfa yükselebilir ve bunlardan herhangi birinden yoksun kalan Osmanlılar, tabi sınıfın üyeleri oldular. Yönetici sınıfın üyeleri padişahın kölesi olarak kabul edildi ve efendilerinin sosyal statüsünü kazandılar. Bununla birlikte, köleler olarak malları, yaşamları ve kişileri tamamen onun tasarrufundaydı . Temel işlevleri devletin İslami yapısını korumak ve imparatorluğuyönetmek ve savunmaktı . Osmanlı teorisine göre,sultan ‘ın egemenlik tasarruf hakkına ve imparatorlukta zenginlik tüm kaynaklarını sömürmek. Dolayısıyla bu zenginliği padişahın ve devletinin yararına genişletmek, korumak ve sömürmek yönetici sınıfın asli göreviydi. Rayalar, toprağı çiftçilik yaparak veya ticaret ve sanayiyle uğraşarak ve daha sonra ortaya çıkan kârın bir kısmını vergi şeklinde yönetici sınıfa ödeyerek zenginliği üretti.

   Osmanlı toplumunda yönetici ve tebaa sınıflarının işlevlerini yerine getirmeleri için teşkilatlar ve hiyerarşiler geliştirilmiştir. Yönetici sınıf kendisini dört işlevsel kuruma böldü: imparatorluk ya da saray (mülkiye ), padişahın bizzat yönettiği, diğer kurumlara ve tüm Osmanlı sistemine liderlik ve yön sağlayan kurum; askeri (imparatorluğun genişletilmesinden ve savunulmasından ve padişah hâkimiyetinde düzen ve güvenliğin sağlanmasından sorumlu seyfiye veya askeriye ) kurumu; idari veya yazıcı (imparatorluk gelirlerini toplamak ve harcamakla görevli hazine-i amire olarak teşkilatlanmış kalemiye ), müessese ; ve dini veya kültürel (ilmiye ), kurum, içerenDini örgütlemek ve yaymak ve dini yasayı ( şeriat veya şeriat ) sürdürmek ve uygulamakla görevli ulema (din bilimlerinde Müslüman uzman ) - mahkemelerde yorumlanması, camilerde ve okullarda açıklanması ve incelenmesi ve yorumlama.

   Osmanlı'nın yönetici sınıfının kapsamına girmeyen yaşam alanlarını kapsamak için tebaa sınıfının üyelerinin istedikleri gibi örgütlenmelerine izin verildi. Ortadoğu toplumunun doğal bir tezahürü olarak, örgütlenmeleri büyük ölçüde dini ve mesleki ayrımlarla belirlendi. Özne sınıfı içindeki temel sınıf bölünmeleri din tarafından belirlendi; her önemli grup, genellikle bir topluluk olarak adlandırılan nispeten bağımsız özerk bir dini topluluk halinde örgütlendi.Kendi kanun ve geleneklerine göre faaliyet gösteren ve millet mensuplarının özellikle vergi ve güvenlik ödemeleri olmaküzere görev ve sorumluluklarını yerine getirmekten padişaha karşı sorumlu bir dini lider tarafından yönetilen millet ( taife veya cemaat ) Ayrıca her millet , evlilik, boşanma, doğum ve ölüm, sağlık, eğitim, iç güvenlik ve adalet gibi konularda Osmanlı yönetici sınıfının üstlenmediği birçok sosyal ve idari işlevi yerine getirdi. İçindemilletler , sadece bir bütün olarak Osmanlı toplumunda olduğu gibi, orada sosyal hareketlilik, yetenek ve şansa göre merdivenden yukarı ve aşağı hareket eden kişilerle. Din değiştirmek isterlerse bireyler bir milletten diğerine geçebilirdi , ancak tüm milletler kendilerini başka bir dine dönüştürmek üzere terk edenlere karşı aşırı düşmanca davrandıklarından, devlet sosyal uyumu ve huzuru korumak için bu tür eylemleri mümkün olduğunca caydırdı. .

   Millet sisteminin amacı, son derece heterojen bir devlette çatışmayı en aza indirmek ve sosyal düzeni korumak için imparatorluğun farklı halklarını ayrı tutmaktı .Hıristiyan kinarasındaMüslümanlar veAncak Yahudiler , farklı milletler arasında sürekli bir gerilime ve rekabete yol açtı ve Yahudiler “padişahın Rum ve Ermeni tebaası tarafından kişilerine, dükkânlarına ve evlerine yönelik kan iftirası ” saldırıları. Bu saldırılar Paskalya'dan önceki hafta yoğunlaştı , Rumlar ve Ermeniler, eski zamanlarda Rum Ortodoks Kilisesi'nin icat ettiği , Yahudilerin Hıristiyan çocukları dini törenlerde kanlarını kullanmak için öldürdüklerine dair eski suçlamalarla çıldırdı. Padişah, Yahudi tebaasını mümkün olduğu kadar korumak için müdahale etti, ancak askerlerinin çoğunun, çocukluklarında aşılanan nefretleri koruyan İslam'a dönen Hıristiyanlar olması, bu müdahaleyi zorlaştırdı.

   Din temelli milletlere ek olarak , Osmanlı tebaası da kendilerini ekonomik işleve göre örgütlediler.loncalar . Bu loncalar ekonomik faaliyetleri düzenler, lonca üyelerinin mesleklerini devam ettirebilmeleri için sürdürmeleri gereken kalite ve fiyat standartlarını belirlerdi . Çoğu durumda, belirli meslekler bir milletin üyeleri tarafından tekelleştirildi , ancak farklı dinlere mensup kişiler tarafından uygulanan bazı mesleklerde, lonca üyeliği dini sınırları aşarak, farklı dinlerin üyelerini sınıf, rütbe veya dine değil, ortak örgütlerde birleştirmek karşılıklı olarak paylaşılan değerler ve inançlar, ekonomik faaliyetler ve sosyal ihtiyaçlar üzerine Bu tür loncalardaki temas ve işbirliği yoluyla, Osmanlı toplumunun farklı gruplarının üyeleri ortak bir bütün halinde birleştirildi ve sosyal ve ekonomik işlevlerin çoğunu yönetici sınıfın ve devletin kapsamı dışında yerine getirdi.darı , özellikle ekonomik düzenleme ve sosyal güvenlikle ilgili işlevler . Birçok durumda loncalar, -yerleşik Müslüman ve gayrimüslim dini teşkilatların sağladığından daha kişisel bir dini deneyim sağlayarak- yüzyıllarca çöküş döneminde Osmanlı toplumuna egemen olan mistik tarikatlarla da yakından ilişkiliydi.

   Osmanlı yönetici sınıfı içinde en önemli örgütlenme ve eylem birimi, yönetici sınıfın bir üyesine padişahın gelirlerinin bir kısmı ile birlikte gelirleri padişah tarafından belirlenen amaçlar için kullanma yetkisinin verildiği mukâṭa'a . Mukâṭa'a'nın kesin niteliği, sahibinin hazineye havale ettiği gelirlerin oranınave kendisine ayırdığı oranabağlıydı. Üç tip mukata'a : bulundu tımar , s emanet lar ve iltizam s.

   Tımar geleneksel timar olarak tanımlanan, sadece yüzeysel olarak Avrupa feodalizmi benziyordu; merkezi bir sistemin parçasıydı ve Batı'da feodalizmi karakterize eden karşılıklı hak ve yükümlülükleri içermiyordu. Devlete yaptığı hizmetler karşılığında, tımar sahibine, kişisel sömürüsü ve kârı için gelir kaynağının tam kârı verildi; bu kârlar, tımarın sömürülmesiyle bağlantılı olanlardan bağımsızdı ve bunlara ek olarak . Birçok askeri ve idari pozisyon için tımarnormalde maaş yerine verilirdi, böylece hazineyi gelirleri toplama ve çalışanlarına maaş olarak ödeme zahmetinden ve masrafından kurtarırdı. Güneydoğu Avrupa'daki 14. ve 15. yüzyıl Osmanlı fetihlerinin neredeyse tamamı, tımar olarak askeri subaylara dağıtıldı , bunlar karşılığında barış zamanında idari sorumluluk üstlendi ve savaşta Osmanlı ordusuna asker ve askeri liderlik sağladı. Merkezi hükümet memurlarının birçoğu da hazine tarafından ödenen maaşların yerine veya bunlara ek olarak tımarlarla ödüllendirildi .

   Mukâṭa'a'nın daha az yaygın bir biçimi ,sahip olduğu emanet (“vesayet”)emin(“mütevelli” veya “temsilci”). Tımar sahibinin aksine emin , tüm gelirini hazineye devretti ve tamamen maaşla tazmin edildi, böylece modern devlet memuruna en yakın Osmanlı eşdeğeri oldu. Bu düzenleme için yasal gerekçe olmasıydı emin yönetmek dışında hiçbir ek hizmet üstlendi mukata'a ve böylece kâr payı hakkı yoktu. Öncelikle kentsel gümrükten ve pazar polis için kullanılır, emanet s yakından merkezi hükümet ve onun ajanları tarafından denetimi yapılarak temin etmek amacıyla kar güdüsü gerek yoktu verimliliği sahiplerinin adına.

   En yaygın tür mukata'a ve Osmanlı sisteminde idari birimin bu nedenle en yaygın tipi, vergi çiftlik (oldutimar ve emanet unsurlarını birleştiren iltizām ). Tımarda olduğu gibi, mültezim (mültezim ) topladığı verginin ancak bir kısmını elinde tutabilmiş ve bakiyesini hazineye teslim etmek zorunda kalmıştır. Bunun nedeni, hizmetinin yalnızca,emin maaşıyerine koleksiyonundan kendisine bir pay verilen mukâṭa'yı yönetmektenibaret olmasıydı . Böylece mültezimlere mümkün olduğu kadar verimli olması için kâr teşviki verildi. Çoğu Anadolu'ya maaşlı ödeme nakit hükümetin ihtiyacı ne zaman bir anda ele çünkü ve Arap ilde bu şekilde uygulanmıştır Yeniçeri piyade ve giderek lüks kortu kaynağı o bulabildiğim tüm gelirlerini ararlar hazine gerektiriyordu. Gibi timarmerkezli sipahiSüvarilerin önemi azalmış ve Süleyman zamanında tımarların çoğunu elinde bulunduran Türk ileri gelenleri siyasi güçlerinin çoğunu kaybedince, mülkler yavaş yavaş devşirme sınıfının eline geçmiştir .

   Osmanlı toplumundaki örgütlenme ve eylemin yasal ve geleneksel temelleri ikili bir hukuk sistemine dayanıyordu: Şeriat veya Müslüman dini hukuku vekanun veya medeni hukuk . Şeriat, tüm Müslüman topluluklarda olduğu gibi, Osmanlı toplumunun da temel yasasıydı. Siyasi, sosyal ve ahlaki düzenlemelerin ve ilkelerinilahi bir ilham kaynağıolduğu düşünülen şeriat, yalnızca erken dönem Müslüman cemaatini etkileyen kişisel davranış konularında oldukça gelişmiş olmasına rağmen, Müslümanlar için hayatın tüm yönlerini kapsamayı amaçlamıştı. Kur'an'a ve erken dönem Müslüman geleneğineyansımıştır. Kamu hukuku, devlet teşkilatı ve idare konularında hiçbir zaman ayrıntılı olarak geliştirilmemiştir. Genel ilkeleri, laiklerin belirli konularda yorumlanması ve yasalaşması için alan bırakmıştır.Osmanlı İmparatorluğu'nun Müslüman yargıçları, padişahın şeriatla ayrıntılı veya ilkesel olarak çelişmediği sürece medeni kanunlarda yasama yapma hakkını tanıdılar. Şeriat, bu nedenle, Müslüman kamu hukuku ve kişisel davranış kapsamındaki konularla ve statü ilkelerini sağlanan DarıHıristiyan ve Musevi üyeleri aynı şekilde lar darı ler kendi dini kurallarına tabi idi. Şeriat, kültür kurumunun üyeleri tarafından yorumlandı ve uygulandı.ulema , tıpkı her gayrimüslim milletin kanunlarının liderleri tarafından uygulanması gibi. Mahkemelerde kanunu tefsir eden ulema mensupları,Kadılar denilen yanı sıra hukukçu,müftüler , Şeriata aykırı olduğunu düşündükleri herhangi bir dünyevi kanunu geçersiz kılma hakkına sahiptiler; ancak bu hakkı nadiren kullandılar, çünkü yönetici sınıfın bir parçası olarak devletin otoritesi altındaydılar.sultan ve görevlerinden uzaklaştırılabilir. Bu nedenle padişah, imparatorluğun uzun süre ayakta kalmasında önemli bir faktör olan zamanın ihtiyaçlarını karşılamak için laik yasalar çıkarmakta nispeten özgürdü. Ancak belirtmek gerekir ki, Osmanlı yönetici sınıfının ve devletinin sınırlı kapsamı ve mukâṭa'ları elinde bulunduran dini topluluklara, loncalara ve Osmanlı görevlilerine bırakılan geniş güç ve işlev alanları ile padişahlar hiçbir zaman eskisi gibi olmadılar. sanıldığı gibi otokratiktir. Osmanlı reformcularının hükümeti ve toplumu Batı çizgisinde merkezileştirmesi ve önceki yüzyıllarda gücü ademi merkeziyetçi hale getirmek için çok şey yapmış olan geleneksel özerklikleri sınırlandırması veya sona erdirmesi ancak 19. yüzyılda oldu .