Milli Muharip Uçak ( MMU )
Milli Muharip Uçak ( MMU )
- BİLİM ve TEKNOLOJİ
- Sun, 15 Jan 2023 17:54:05
- Sun, 15 Jan 2023 17:54:05
Muharip Uçak
Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığımızın envanterinden 2030’lu yıllardan itibaren kademeli olarak devreden çıkartılması düşünülen F-16 uçaklarının yerini alabilecek, yurt içi imkân ve kabiliyetler ile tasarlanan ve geliştirilen bir savaş uçağının üretilmesi ve bu uçağı tasarlayıp geliştirebilecek insan gücü ve altyapının oluşturulması amacıyla başlatılan Milli Muharip Uçak ( MMU ) Geliştirilmesi Projesi’nde TUSAŞ ana yüklenici konumundadır.
Projede yeni nesil bir uçakta olması gereken düşük görünürlük, dâhili silah yuvası, yüksek manevra kabiliyeti, artırılmış durumsal farkındalık ve sensör füzyonu gibi teknoloji alanlarındaki kazanılacak kabiliyetlerle Türkiye; dünyada ABD, Rusya, Çin vb. 5’inci nesil bir muharip uçağı üretebilecek altyapı ve teknolojiye sahip sınırlı sayıdaki ülkeler arasında yerini alacaktır.
MMU'nun, Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığının envanterinde bulunan diğer savaş uçakları, İnsansız Hava Araçları ( İHA ) ve Havadan İhbar ve Kontrol ( HİK ) gibi platformlar ve tedarik edilmesi planlanan diğer unsurlarla ortak çalışabilir şekilde görev yapması ve üretilecek uçakların 2070’lere kadar Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer alması öngörülmektedir.
MMU Geliştirilmesi Projesi Sözleşmesi, SSB ile 05 Ağustos 2016 tarihinde imzalanmış olup başta ana yüklenici TUSAŞ olmak üzere, proje kapsamında görev alan tüm paydaşlar ile birlikte çalışmalar sürdürülmektedir. İmzalanan mevcut sözleşme, geliştirme ve üretim sürecinin bir parçası olan ön tasarım aşamasını kapsamaktadır. Söz konusu dönem içinde hava aracının tasarlanması, mühendislik, teknoloji, test altyapılarının ve sertifikasyon süreçlerinin geliştirilmesi, muharip uçak tasarım ve geliştirilmesine yönelik kabiliyet kazanılması amaçlanmaktadır. TUSAŞ ile BAE Systems (İngiltere) arasında Milli Muharip Uçak geliştirmesine yönelik ‘Ana İlkeler Sözleşmesi’ ( Heads of Agreement ) 28 Ocak 2017 tarihinde, anlaşma tutanağı ise 10 Mayıs 2017’de imzalanmıştır. TUSAŞ ve BAE Systems arasındaki iş birliği sözleşmesi 25 Ağustos 2017 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girmiştir.
Ön tasarım aşaması sonunda ise projenin takip eden dönem ve aşamaları için kesintisiz bir geçiş öngörülmektedir.
TUSAŞ, projenin ana hedefleri doğrultusunda ülkemizin muharip uçak tasarımı, üretimi, entegrasyonu, sertifikasyonu, bakım ve idamesine yönelik bilgi ve tecrübesini artırmak için tüm milli imkânlardan yararlanma yönünde azami gayret göstermektedir.
MMU’da Hv.K.K.lığı harekât isterlerini karşılayabilmek amacıyla belirlenen çift motorlu MMU konfigürasyonunda kullanılması hedeflenen özgün Motor Geliştirme Projesi yürütülmektedir. Özgün Motor Geliştirme Projesi tamamlanıncaya kadar MMU’da hazır motor kullanılarak hava aracı geliştirme faaliyetleri sürdürülecektir.
5’inci nesil çok rollü savaş uçağı olan MMU, hem hava-hava, hem de hava-yer muharebelerinin gereksinimleri için üstün kabiliyetler sağlamaktadır. Türk Havacılık Uzay Sanayii’nin, yüksek hayatta kalma kabiliyetine haiz, güçlü ve atik platformu MMU; sahip olduğu akıllı ve güçlü savaş kabiliyetleri ile tam bir savaşçıdır.
MMU Geliştirilmesi Projesi’nde en önemli adımlardan bir tanesi olan aerodinamik geometrinin belirlenmesi ve en iyileştirilmesi için test faaliyetleri ile en gelişmiş mühendislik araç ve yöntemleri kullanılmaktadır.
Milli Muharip Uçak kokpit tasarımı, 5’inci nesil savaş uçaklarının sahip olması gereken kabiliyet ve donanımlar gözetilerek pilotun iş yükünü en aza indirgemeye yönelik olarak olgunlaştırılmaktadır. Tasarım sürecinde pilotun içinde bulunduğu fiziksel, bilişsel ve çevresel faktörler göz önünde bulundurularak pilot durumsal farkındalığını artıracak bir kokpit ortamı geliştirilmektedir.
MMU üstün hava hâkimiyetini:
- Yeni Silahlarla Arttırılmış Havadan Havaya Muharebe Menzili
- Yüksek/Süpersonik Hızda Dahili Silah Yuvalarından Hassas ve Tam Vuruş
- Yapay Zekâ ve Nöral Ağ Desteğiyle Arttırılmış Muharebe Gücü
ile sağlamaktadır.
Milli Muharip Uçak Özellikleri
Kolay Bakım
Uçak üzeri test imkânı ve sök-tak yaklaşımı ile bakım ve idame faaliyetleri kolay ve hızlı bir şekilde yürütülebilmesi.
Sürdürülebilir Yaşam Döngüsü Desteği
Desteği tasarla ve tasarlananı destekle yaklaşımı ile tasarım aşamasından itibaren ömür devri boyunca idame ve işletme faaliyetleri planlanacak ve kolay ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi.
Uygun Maliyetli Yasam Döngüsü Desteği
Güvenilirliği yüksek, arıza sıklığı düşük sistemlerin kullanılması ve devlet-firma iş birliği ile en maliyet-etkin çözüm kullanılarak uygun maliyetli ömür devri desteği sağlanabilmesi.
Yüksek Durumsal Farkındalık
Gelişmiş uçak üstü sensörler ve diğer harekât unsurları arası hızlı veri aktarımı ile desteklenen yüksek durumsal farkındalık. Harekât alanındaki resmin anlık ve etkin şekilde görev unsurlarına aktarımı.
Optimize edilmiş Pilot İş Yükü
Etkin insan-makine takımlaşması ve bütünleşik pilot arayüzleri ile karmaşık harp ortamında pilotun ihtiyaç duyduğu karar desteğinin sağlanması, sensör füzyonu ve arttırılmış otomasyon ile görev odaklı azaltılmış pilot iş yükü.
Muharebe Hasar Tespiti
Harekât alanında muharebe esnasında oluşan hasar gelişmiş sistemler sayesinde tespit edilebilmesi ve pilota bilgi verilmesi.
Yeni Nesil Görev Sistemleri
Her türlü koşul ve tehdit altında, yüksek görev başarımı hedeflerine uygun olacak şekilde yerli ve milli teknolojiler kullanılarak tasarlanan yüksek performanslı radar, elektronik harp, elektro-optik, haberleşme, seyrüsefer ve tanımlama kabiliyetleri ile pilotun 360 derece durumsal farkındalığını en üst düzeye çıkaran otomatik hedef tanıma ve algılama, çoklu veri füzyonu ve yapay zekâ yetenekleri ile muharebe alanında, pilota karar destek seviyesinde üstünlük sağlayan yeni nesil görev sistemleri bulunması.
Diğer Unsurlarla Müşterek Çalışılabilirlik
F-16, Havadan İhbar ve Kontrol ( HİK ), İnsansız Hava Aracı ( İHA ), Atak gibi Türk Silahlı Kuvvetlerinin hava, kara ve deniz unsurları, aynı zamanda dost ülke unsurları ile birlikte çalışabilmesi.
Düşük Gözlenebilirlik ve Kızılötesi İz
Geleceğin muharebe ortamına uygun olarak Milli Muharip Uçağın düşük radar ve kızıl ötesi izi olması.
Sensör ve Veri Füzyonu Destekli Atış Kontrol Sistemi ile Hassas Vuruş
Geleceğin muharebe konseptine uygun olarak gelişmiş sensörler ve gelen farklı verilerin derlenmesi ile desteklenen atış kontrol sistemi sayesinde hassas vuruş kabiliyetine sahip olması.
Kısa Göreve Hazırlık Süresi
Etkili sorti sayısını arttırabilmek üzere iki görev arasında kısa süre içerisinde göreve hazır olabilmesi.
Milli Muharip Uçak Teknik Özellikler
Boyutlar / Ağırlık |
||
Kanat Açıklığı | Uzunluk | Yükseklik |
14 m |
21 m | 6 m |
( 46 ft ) |
( 69 ft ) | ( 20 ft ) |
Performans | |||
Itki | Azami Hız | Servis Tavanı | Pozitif / Negatif G Limiti |
2x 29.000 lb |
1,8 Mach |
55.000 ft | +9g / 3,5g |