Caz nedir? Tarih, Müzik, Müzisyenler

    Müzisyenleri ve dinleyicileri onlarca yıldır hem pratik hem de felsefi düzeyde meşgul eden bir soru: caz nedir? 

Kısa cevap arıyorsanız şunu söyleyebiliriz:

    Caz, 20. yüzyılın başlarında, esas olarak Afrikalı-Amerikalı topluluğuyla başlayan, kalbinde doğaçlama ve ritmik buluşu barındıran bir müzik tarzıdır.

Ama tabi işler bu kadar basit değil.

    120 yıldır neredeyse sürekli bir evrim halinde olan bir müzikten bekleyeceğiniz gibi, “caz nedir?”

Ve elbette, birçoğu şiddetli bir kararlılıkla sunulan birçok farklı fikir.

    İşte anlaşma: Amerika'nın dünyaya en büyük hediyesi olarak tanımlanan müzik olan caz tarihinde bir yolculuğa çıkacağız ve gelişimindeki en büyük kilometre taşlarından bazılarını vurgulayacağız. Ayrıca bazı tanınmış müzisyenlerden ve yazarlardan, onun 'olduğu' hakkındaki inançları hakkında bilgi alacağız.

Bundan sonra cazın sizin için ne anlama geldiğine karar vermek size kalmış…

Birçokları için caz, 20. yüzyılın en önemli sanatsal gelişimiydi.

    Bu derinden sofistike bir müzik ve acı ve baskıdan muzaffer bir güzellik yaratan sanatçılar tarafından yaratılmış ve beslenmiş bir müzik.

    Aynı zamanda, yeni yenilikler ve dalların yoğun ve hızlı bir şekilde ortaya çıkmasıyla hızlı bir şekilde gelişti.

    Sonuç olarak, yeni gelişmeler ve yeniliklerin bazen tartışmalı olduğu kanıtlanan bir dizi stil ve alt türümüz var.

    Ve "caz" kelimesi bu kadar geniş bir ses yelpazesini kapsadığı için, terimin ne anlama geldiğini anlamaya çalışmak bazen göz korkutucu olabilir.

    Diğer türlerle karşılaştırıldığında, tanımı ve parametreleri açısından çok fazla tartışma yaratacak gibi görünüyor.

    Akademisyenler ve sanatçılar, klasik müziği veya rock'ı tam olarak neyin oluşturduğu konusunda tartışmıyor gibi görünüyor, ancak bu, genellikle caz dünyasında başını çeken bir tartışma.

    Bazı insanlar, “ne kadar çok o kadar neşeli” çizgisinde, cazın anlamı hakkında rahat bir görüşe sahip olurlar.

    Hatta bunun belirli bir ses dünyasından veya kurallar dizisinden çok bir zihin durumu olduğunu öne sürebilirler.

    Ancak diğerleri, türlerin ve kelimelerin önemli olduğunu öne sürüyor: tanımlayamıyorsak bir şeyi nasıl öğretebiliriz? Ve kendisine caz diyebilecek bir şey varsa, finansmanın, medyanın ve festival alanlarının adil bir şekilde tahsis edilmesini nasıl sağlarız ?

Kolay cevaplar yok.

Ama önce gerçeklerle başlayalım…

Amerika'da Cazın Kökenleri

Caz, 20. yüzyılın başlarında New Orleans'ta gelişti.

    Atlantik köle ticaretinin dehşeti çok sayıda Afrikalıyı Kuzey Amerika'ya getirmişti ve 1900'lerin başında New Orleans'ın nüfusu özellikle çeşitliydi. Afrika kökenli Amerikalılar, Karayipler'den gelen kölelerin torunları, Kreoller (karma Avrupa ve Afrika kökenli insanlar) ve çeşitli Avrupalı ​​göçmenlerin hepsi, diğer Amerikan şehirlerinde bulunan ırk ayrımcılığına dayalı gettolar olmaksızın yakın bir yerde yaşıyorlardı.

Sonuç olarak, New Orleans'a genellikle kültürün 'eritme potası' denir.

    Batı Afrika halk şarkılarının, spiritüellerin, blues'un, ragtime'ın (çoğunlukla piyanoda çalınan senkoplu bir müzik) ve bando geleneğinin etkileri, organik olarak bir araya gelerek caz olarak bilinen şeyi yaratmak için bir araya geldi.

    Kornetçi Buddy Bolden genellikle ilk caz müzisyeni olarak kabul edilir: 1895'te danslarda ve sokak geçitlerinde çalacak bir grup kurdu.

    Ne yazık ki, hiçbir zaman kayıt yapmadı ve rahatsızlığından muzdarip olduktan sonra, 1906'da bir devlet sanatoryumunda kurumsallaştı ve hayatının geri kalanını orada geçirdi.

Caz Tarihi – Büyüme ve Gelişme

1910'lar ve 1920'lerde caz

    1910'larda ve 20'lerde caz, genellikle bir klarnet ve trombon eşliğinde bir kornet veya trompet içeren bir cephe tarafından oynanan çok sesli kolektif doğaçlama ile karakterize edildi.

    Banjo veya piyano, kontrbas veya tuba ve davullardan oluşan bir ritim bölümü ile destekleneceklerdi.

    Louis Armstrong'un cesur, operatik trompet sesi onu cazın ilk büyük doğaçlama solisti yaptı ve Hot Five ve Hot Seven ile yaptığı kayıtlar belki de 20'lerde cazın zirvesidir.

    Jelly Roll Morton, ilk büyük caz bestecilerinden biriydi ve grubu için müzik yazan ve resmi olarak düzenleyen ilk kişiydi. The Original Dixieland Jazz Band tarafından 1917'de yapılan ilk caz kayıtları çılgınca popüler oldu ve müziğin ülke çapında coşkulu bir dinleyici kitlesine ulaşmasına yardımcı oldu.

1930'lar ve 1940'lar Swing & Big Band

Salıncak ve büyük grup dönemi 1930'ların başından 40'ların sonlarına kadar sürdü.

    Caz bu dönemde Amerika'nın popüler müziğiydi ve Duke Ellington, Count Basie, Benny Goodman ve Artie Shaw gibi grup liderleri büyük dansçılar için oynayan büyük yıldızlar haline geldi.

    Saksafon , cazda tenor saksafonun babası olarak kabul edilen Coleman Hawkins ve Lester Young gibi parlak solistlerin ortaya çıkmasıyla cazın birincil nefesli çalgısı olarak klarnetin yerini aldı.

    Ella Fitzgerald ve Billie Holiday gibi şarkıcılar ortaya çıktı, önce büyük grupların önünde yer aldı, sonra kendi solo kariyerlerini yaptılar.

    Kısmen, bazı swing dönemi müziklerinin algılanan ticariliğine yanıt olarak, 1940'ların ortalarında , dans etmekten çok dinlemeyi amaçlayan, son derece entelektüel bir Afro-Amerikan eseri olan bebop'un ortaya çıkışı görüldü.

    Artık cazın merkez üssü olan New Orleans yerine New York'ta, alto saksofoncu Charlie Parker ve trompetçi Dizzy Gillespie, mevcut popüler şarkı formları üzerinde karmaşık yeni melodiler dokuyan karmaşık, genellikle hızlı tempolu müzik çalarken, Thelonious Monk'un keyifli, son derece kendine özgü besteleri zordur. kategorize etmek.

1950'ler ve 1960'lar Stilleri

    Miles Davis'in Birth of the Cool , The Modern Jazz Quartet ve Lennie Tristano okulunun rahat Cool cazı , bebop'un daha ateşli seslerine daha yumuşak bir alternatif olarak pazarlandı.

    Batı Yakası'ndan caz ortaya çıkmaya başladı: Dexter Gordon, Chet Baker ve Art Pepper gibi sanatçılar da rahat, güneşli bir estetiğe sahip olarak algılandı.

    Horace Silver ve Art Blakey'in Jazz Messengers'ı tarafından örneklenen 1950'ler ve 60'lar hard bop , bebop'a bebop'a gospel ve blues'un etkisini ekleyerek sade, bluesy bir ses yarattı ve bu, hammond organını yaratmak için kullanabilen Soul jazz'a dönüştü. duygulu, kiliseden etkilenen bir ses.

1959'da Ornette Coleman serbest cazın öncülüğünü yaptı .

    Başlangıçta tartışmalı olan bu tarz, bir tür blues, sallanan kaos lehine akor dizileri ve şarkı yapılarından vazgeçti.

    Bu arada, Miles Davis ve diğerleri, kendilerini geleneksel uyumun kısıtlamalarından kurtarmak için, müzisyenlerin genellikle uzun süreler boyunca gamlarla doğaçlama yaptıkları modal caz ile deneyler yapıyorlardı.

    Davis'in tüm zamanların en çok satan ve en ünlü caz albümü Kind of Blue'dan çıkardığı “So What” bunun en bilinen örneğidir.

    Stan Getz'in havalı tenor sesi , 1960'larda Amerika'yı vuran Brezilyalı Bossa Nova çılgınlığına mükemmel bir şekilde uyuyor .

    Cazın diğer kültürlerden müzikle bu şekilde kaynaşması, en azından Dizzy Gillespie'nin 1940'larda Küba müziğiyle bebop'u bir araya getirmesinden bu yana yürürlükte olan bir gelenekti.

1970'lerde ve sonrasında caz

    1960'ların sonlarında Miles Davis'in grubu elektrikli enstrümanlar kullanmaya başladı ve caz rock doğdu.

    Bu, Herbie Hancock ve Weather Report gibi sanatçılar caz doğaçlamalarını disko ve funk ile karıştırarak karmaşık, dans edilebilir sesler yaratmasıyla füzyona dönüştü.

    Cazdaki daha yeni eğilimler , genellikle kendine özgü sesi olan Avrupa cazının büyümesini , 1980'lerdeki M-Base hareketinin karmaşık ritmik müziğini ve Young Lions okulunun neo-gelenekçiliğini içeriyordu.

    Caz artık tüm dünyada seçkin genç müzisyenler üretmeye devam eden seçkin konservatuarlarda öğretiliyor ve artık 1930'larda olduğu gibi popüler müzik olmasa da, özel bir konser izleyicisi ve dinleyici kitlesini elinde tutuyor.

    Bu konuya daha fazla dalmak istiyorsanız, burada caz tarihiyle ilgili en iyi kitaplardan bazılarını topladık .

Peki Önemli Düşünürler ve Müzisyenler Cazı Nasıl Tanımlıyor?

    Ünlü Stompin' the Blues kitabını yazan Albert Murray, cazın temel öğelerinin swing, blues tonaliteleri ve akustik sesler olduğunu öne sürdü.

    Murray'in felsefesi, 1980'lerde ortaya çıktığında neo-gelenekçi olarak kabul edilen ve şu anda New York's Jazz at Lincoln Center'ın sanat yönetmeni olan virtüöz trompetçi Wynton Marsalis üzerinde büyük bir etkiye sahipti.

    Miles Davis'in geç dönem pop müziğe kucak açmasını “ülkesine ihanet eden bir generale” benzeten Marsalis, cazın ne olduğunu ve ne olmadığını net bir şekilde kendi web sitesinde yazdığı bir yazıda dile getiriyor .

    Yazarların, plak şirketlerinin, destekçilerin, eğitimcilerin ve hatta müzisyenlerin çizgileri ticari amaçlarla bulanıklaştırma girişimlerine rağmen, rock caz değildir ve new age caz değildir ve ne pop ne de üçüncü akımdır. Hepsinde iyi olan pek çok şey olabilir ama caz değiller.” – Wynton Marsalis

    Ayrıca, başka bir yerde, onu açıkça tanımlayamazsak, genç nesillere bir sanat biçimini öğretemeyeceğimize dikkat çekiyor.

    Açık sözlü bir eleştirmen ve Marsalis'in bir meslektaşı olan Stanley Crouch'un cazın ne olduğu konusunda kendi kriterleri vardı:

    “Cazın çok sağlam bir Afro-Amerikan temelleri var, rengi ne olursa olsun, operanın İtalyan ve Alman temellerinden daha fazla kimseyi dışlamaz.

    Bu temeller, müziğin New Orleans'taki başlangıcından, kelimenin tam anlamıyla düne kadar yerinde kaldı. Bu temeller 4/4 swing (veya herhangi bir metrede swing), blues, romantik veya meditatif balad ve Jelly Roll Morton'un Latin ritimleri anlamına gelen “İspanyol tonu” dediği şeydir.

    Cazdaki tüm ana yönler, onlardan kaçınmak değil, bu temelleri yeniden tasavvur etmekten kaynaklanmıştır.” -Stanley Crouch

     Bununla birlikte, birçok kişi bunun oldukça dar ve muhafazakar bir görüş olduğunu düşünecektir.

    Aslında, bu parametreler, caz-rock, füzyon, Brezilya cazı ve modern Avrupa (ve hatta Amerikan) cazı olarak düşündüğümüz pek çok şey dahil olmak üzere yukarıda bahsedilen bir dizi alt türü hariç tutacaktır.

Murray ve Crouch'un belirttiği gibi, swing ritmi genellikle cazın ayrılmaz bir parçası olmuştur.

   Ancak bazı caz türleri (ya da en azından caz müzisyeni olarak tanınan sanatçıların yer aldığı cazla bitişik müzikler), müzikle ilişkilendirdiğimiz diğer unsurları korurken, sekizinci notaları sallamak yerine düz kullandılar.

    Üç örnek vermek gerekirse Stan Getz'in João Gilberto ile yaptığı işbirlikleri, Weather Report'un müziği veya Herbie Hancock'un füzyon albümleri sallanmıyor.

Hala caz olarak mı sayılıyorlar?

    Doğaçlama, çoğu cazın önemli bir özelliğidir. Ama doğaçlama içeren her müzik türü caz değildir, değil mi?

JS Bach tarzında doğaçlama yapılmış bir füg caz değildir, değil mi?

    Benzer şekilde, blues şu ya da bu biçimde çoğu büyük cazda yer almıştır (her ne kadar çağdaş cazın çoğunda tartışmasız daha az mevcut olsa da), ancak caz olarak kabul edilmeden blues öğelerini kullanan başka türler de vardır.

    Bazı müzisyenler, cazın kulağa nasıl gelmesi gerektiği konusunda daha rahat veya felsefi bir yaklaşım benimsiyorlar.

    Weather Report ile füzyona öncülük eden ve Art Blakey ve Miles Davis ile klasik akustik kayıtlarda oynayan büyük tenor saksofoncu Wayne Shorter şöyle diyor:

    “Cazın herhangi bir yetkisi olmamalıdır. Caz, caz gibi ses çıkarmak için gerekli bir şey olmamalı. Benim için 'caz' kelimesi 'sana meydan okuyorum' anlamına geliyor.”

    Charlie Parker, Lester Young'ı sevdi ve blues'a batmıştı ve Stravinsky gibi modernist klasik müzikten ilham aldı. Ondan bu alıntı, türle oldukça serbest akan bir ilişki önerir:

    “Müzik sizin kendi deneyiminiz, düşünceleriniz, bilgeliğinizdir. Onu yaşamazsan, boynuzundan çıkmaz. Size müziğin sınırları olduğunu öğretiyorlar. Ama dostum, sanatın sınırı yok."

Louis Armstrong ünlü bir şekilde “cazın ne olduğunu sormak zorunda kalırsan asla bilemezsin” dedi.

    Bununla birlikte, pratikte, 1940'larda ortaya çıkan yeni bebop stilini inanılmaz derecede küçümsedi; bu, belki de konuyla ilgili görüşlerinin, bu oldukça felsefi ve açık uçlu alıntının ima edebileceğinden biraz daha katı ve spesifik olduğunu gösteriyor.

    Bu arada Murray ve Marsalis tarafından caz ideallerinin mükemmel bir örneği olarak nitelendirilen Duke Ellington aslında bu terimden rahatsızdı. Meslektaşı Billy Strayhorn tarafından icat edilen bir ifade olan “kategorinin ötesinde” olarak tanımlanmanın müziğine en büyük iltifat olduğunu hissetti.