Kadim Şehir Van

Kadim Şehir Van

    Anadolu'nun incisi Van, doğal güzellikleri ve zengin toprakları ile binlerce yıldır birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Var olan güzellikleri ve konumundan dolayı birçok medeniyetin burada yaşaması, şehrin köklü bir tarihe sahip olmasını sağlamıştır. Van, nüfus açısından bulunduğu bölgenin en kalabalık illerinden bir tanesidir. Kuzeyden Ağrı'ya, güneyden Hakkari'ye, doğudan İran’a, batıdan ise Bitlis'e komşudur. Çevresinden geçen akarsular nedeniyle bölge, son derece verimli topraklara sahiptir. Haydi gelin, hep birlikte Urartulardan günümüze kadim şehir Van’ın bilinmeyen tarihine daha detaylı bir şekilde göz atalım. 

URARTULARDAN GÜNÜMÜZE KADİM ŞEHİR VAN'IN BİLİNMEYEN TARİHİ

akdamar adası

Binlerce yıllık tarih 

    Van bölgesinin tarihi, 4000 sene öncesine kadar uzanmaktadır. İlk yerleşim, Orta Asya’dan göç eden Hurriler ile başlamaktadır. Aynı dönemde yaşamış olan Hititler, Anadolu’da ilk siyasi birliği kurmuşlardır. Fakat Van bölgesini Hurrilerin elinden alamamışlardır. Hititler, tıpkı Hurriler gibi Orta Asya kökenli olmalarına rağmen Babil ve Asur hakimiyetlerini ancak Van Gölü’nün güneyine kadar götürebilmişlerdir. Fakat Van’ı ele geçirememişlerdir. 

van kalesi

Urartular Hurrilere karşı 

    Bir başka medeniyet olan Urartular, Orta Asya’dan gelerek bölgeyi Hurrilerden almışlardır. Bölgeyi aldıktan sonra, M.Ö. 9. asırda Urartu Krallığı’nı kurmuşlardır. Bu krallıkta 247 yıl boyunca 12 kral gelip geçmiştir. M.Ö. 713 ile M.Ö. 612 yılları arasında ise Asur İmparatorluğu’nun hakimiyeti altına girmişlerdir. Krallığın baş kenti ise Tuşba olarak bilinen Van’dır. 

urartular

Urartulardan Medlere, Medlerden Perslere, Perslerden Makedonlara… 

    M.Ö. 585 senesinde ise Medler, Urartu Krallığı’na son vermişlerdir ve bölgenin yeni sahibi olmuşlardır. Bölgenin Medlerden sonraki sahibi ise Persler olmuştur. M.Ö. 4. asırda, yani 331 senesinde Makedonya Kralı olan İskender, Pers İmparatorluğu'nu sona erdirmiştir. İskender öldükten sonra ise bölge, Selevkoslar İmparatorluğu'na dahil olmuştur. Daha sonrasında da Roma İmparatorluğu topraklarına katılmıştır. Uzun yıllar boyunca Part ve Roma İmparatorlukları arasında bu bölge için savaşlar gerçeklemiştir. M.Ö. 225'de Partların eline geçen bölge M.S. 226'da Sasanilerin eline geçmiştir. M.S. 395 yılında Roma İmparatorluğu ikiye bölünmüştür ve bölge Doğu Roma’nın payına düşmüştür. Bölge için Bizanslılar ve Sasaniler sık sık savaşmışlardır. Dolayısıyla bölge sürekli el değiştirmiştir. 

Van'ın İslam Devleti topraklarına katılması

    M.S. 7. yüzyılda Hz. Ömer Pers İmparatorluğu'na son vermiştir ve aynı dönemde Van fethedilmiştir. Fetihin ardından İslam orduları Anadolu'yu tamamen İslam Devleti topraklarına katmışlardır. Ardından Van civarında bulunan Müslüman olan Ermeniler ve Müslümanlar çeşitli beylikler kurmuşlardır. Bu durum İslam devletlerinde iç savaş ve iktidar kavgalarının başlamasına sebebiyet vermiştir. Bizans ise bundan istifade ederek bölgeyi yeniden işgal etmiş; buradaki Müslümanlara ve Hristiyan Ermenilere çok fazla işkence yapmıştır. Bunun üzerine Van'daki halk, Selçuklu Sultanı Alparslan'dan yardım istemiştir. 

    Alparslan, 1065 yılında Van'ı fethetmiş ve bölgeye gelen Bizans ordusunu da 1071 Malazgirt Zaferiyle yenmiştir. Nihayet bölge tamamen Türklerin eline geçmiş ve Anadolu, Türklerin ana yurdu olmuştur.

Selçuklu ile Türkleşen Van

    Selçuklu Devleti ile Türkleşen Van, Osmanlı hakimiyetine kadar çeşitli Türk beyliklerin eline geçmiştir. Osmanlı döneminde ise Safevi ile Osmanlı arasında bir ihtilaf konusu olmuş ve zaman zaman Safevilerin eline geçmiştir. Daha sonra Kanuni Sultan Süleyman tarafından yapılan İran Seferi ile tamamen bir Osmanlı Devleti toprağı olmuştur. 

    Van her ne kadar Osmanlı toprağı olsa da sonraları Safeviler ile yapılan pek çok savaşın merkezi olmuştur. Hatta 1535 yılında Safeviler tarafından bir kez daha ele geçirilmiştir. Ancak 1548'de Sultan Süleyman Van'ı tekrar fethetmiştir. 

selçuklu dönemi

Tanzimattan sonra...

    Bir eyalet merkezi olan Van'da birçok önemli devlet adamı beylerbeyliği yapmıştır. 1. Dünya Savaşı'nda Ruslar Van'ı işgal etmişler ve Rusların yardımıyla Ermeniler şehre sahip olmuşlardır. Ardından 2 Nisan 1918'de ise Van işgalden kurtarılarak yeniden Türklerin olmuştur. Ancak bölge işgal sırasında Rus ve Ermeniler tarafından büyük ölçüde harabe haline getirilmiştir. Cumhuriyet döneminde Van, aynı isimle il merkezi olmuştur. 1950'lerden sonra ise hızlı bir şekilde gelişmeye başlamıştır. Bugün ise bu tarih kokan şehir, sahip olduğu tarihi ve doğal güzellikleri ile mutlaka görülmesi gereken Türkiye şehirlerden biridir. 

 

Himalayalar hakkında az bilinen 7 gerçek
Halter Kadın Milli Takımı Avrupa şampiyonu oldu

Benzer Yazılar   
Babil, Tanrıların Kapısı

Hammurabi Kanunları Nelerdir ve Özellikleri Nedir?

Likya Medeniyeti

Afganistan Tarihi

Set (Mısır Tanrısı)

Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi

Güncel yazılar için tıklayın   

Kategori Videosu   

İlginizi Çekecek Yazılar   

En Çok Okunan Yazılar   

Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.