Ali Şeriati: İran Devriminin İdeologu

    Batılılar genellikle İran Devrimi'ni modern ve gayrimüslim her şeyi reddeden atacı ve yabancı düşmanı bir hareket olarak algılarlar ki bu, İran'ın mevcut liderleri tarafından pekiştirilen bir görüştür. Devrimin İslam'ın yeniden dirilişine öncülük ettiğini ve devrimci hareketin herhangi bir yabancı fikir tarafından bozulmamış ve yalnızca Peygamber'in ve Şii imamların öğretilerinden ilham almış otantik bir fenomen olduğunu iddia ediyorlar. Ancak bu geleneksel bilgelik, İran Devrimi'nin ana ideologu olan Ali Şeriati'nin katkılarını görmezden geliyor. Şeriati, ilhamını İslam'ın içinden olduğu kadar dışından da aldı: Batı sosyolojisinden - özellikle Marksist sosyolojiden - ve Müslüman teolojisinden; Üçüncü Dünya teorisyenlerinden - özellikle Franz Fanon - ve aynı zamanda ilk Şii şehitlerinin öğretilerinden. Aslında,[1]

    Bu noktada Şeriati'ye gelen okuyucular bir takım zorluklarla karşı karşıyadır. Devrim, onu yalnızca İran'da herkesin bildiği bir isim haline getirmekle kalmadı, aynı zamanda rakip siyasi grupların yarışmalarında bir kupa haline getirdi. O, analiz edilmekten daha çok övülür, yayımlanmak yerine -belli ki seçici bir şekilde- daha çok alıntılanır ve kendi 1960'ları ve 1970'leri bağlamından ziyade acil çatışmalar ışığında daha çok görülür. Ayrıca, adı altında şüpheli eserler yayınlandı.

    Bu sorunları bir araya getiren şey, bir şeriat değil, üç ayrı şeriat olmasıdır. Birincisi, teori ve pratik, fikirler ve sosyal güçler ve bilinç ile insan varlığı arasındaki diyalektik ilişkiyle ilgilenen sosyolog Şeriati vardır. Aynı Şeriati, devrimci hareketlerin, özellikle radikal dinlerin doğuşunu, büyümesini ve bürokratikleşmesini ve dolayısıyla nihai çöküşünü anlamaya kendini adamıştır. İkincisi, inanç maddesi, devrimci Şiiliğin, diğer tüm radikal ideolojilerin aksine, bürokratik çürümenin demir yasasına boyun eğmeyeceğini iddia eden dindar mümin Şeriati var. Üçüncüsü, sadece her zaman tetikte olan gizli polisin onu “İslami Marksist,"Ulema" , kendi sahalarına izinsiz giren herhangi bir meslekten olmayan kişiye içgüdüsel olarak güvenmez, onların asırlık öğretilerini yeniden yorumlardı. Şeriati'nin dinleyicilerine sık sık işaret ettiği gibi, çağdaş İran, Reform öncesi Avrupa ile benzer bir gelişme aşamasındaydı ve sonuç olarak siyasi reformcuların Luther ve Calvin'den öğrenmesi, çevrelerine uygun görevleri üstlenmesi ve her zaman uyması gerekiyordu. Ortaçağ Avrupa ruhban sınıfının aksine Şii ulemanın şehir burjuvazisi üzerinde olduğu kadar şehirli ve kırsal kitleler üzerinde de büyük bir etkiye sahip olduğunu unutmayın. [2]

Onun hayatı

    Ali Shari'ati 1933'te Meşhed yakınlarındaki bir köyde doğdu. Babası Mohammad Taqi Shari'ati, rahip kıyafetlerini çıkarmış ve kendi dini konferans salonunu işleterek ve yerel bir lisede kutsal kitap öğreterek geçimini sağlayan reformcu bir din adamıydı. Açıkça reformu savunduğu için muhafazakar ulemaonu Sünni, Bahai ve hatta Vahabi olarak nitelendirdi. Daha sonraki yıllarda Ali Şeriati, babasının entelektüel gelişimini herkesten daha fazla etkilediğini gururla ifade etti. Bir okul çocuğu olarak, genç Şeriati, babası tarafından düzenlenen tartışma gruplarına katıldı ve 1940'ların sonlarında baba ve oğul, Tanrı'ya Tapan Sosyalistler Hareketi adlı küçük bir gruba katıldı. Bu grup, politik olarak önemli olmaktan çok entelektüel olarak önemliydi. İran'da Şiiliği Avrupa sosyalizmiyle sentezlemek için ilk girişimi yaptı.

    Şeriati, babasının mesleğinin ardından Meşhed öğretmen okuluna girdi ve babasıyla Arapça ve Kuran okumaya devam etti. 1953 yılında üniversiteden mezun olduktan sonra, memleketindeki ilköğretim okullarında dört yıl öğretmenlik yaptı. Ders verirken, biraz liberal bir şekilde, Ebu Zer: Tanrı'ya Tapan Sosyalist adlı Arapça bir eseri tercüme etti.. Aslen 'Abd al-Hamid Jawdat al-Sahar adlı radikal bir Mısırlı romancı tarafından yazılan kitap, Muhammed'in ölümünden sonra halifeleri yozlaşmış olmakla suçlayan ve önderlik etmek için çöle çekilen Peygamber'in ilk takipçilerinden birinin yaşamının izini sürüyordu. basit bir hayat ve aç ve fakirler adına açgözlü zenginlere karşı konuşun. Ortadoğu'daki diğer birçok radikal için olduğu gibi, el-Sahar ve Şeriati için de Ebu Zarr ilk Müslüman sosyalistti. Yaşlı Şeriati daha sonra oğlunun Ebu Zerr'i dünya tarihinin en büyük isimlerinden biri olarak gördüğünü yazdı. [3]

    1958'de Shari'ati, Arapça ve Fransızca konusunda uzmanlaşmak üzere yabancı dillerde yüksek lisans yapmak üzere Meşhed Üniversitesi'ne girdi. 1960 yılında yüksek lisansını tamamlayarak, doktora yapmak üzere Sorbonne'a devlet bursu kazandı. sosyoloji ve islam tarihi. Paris'te Cezayir ve Küba devrimlerinin zirvesindeyken, kendisini devrimci öğrenci örgütleri kadar radikal siyaset felsefesine de kaptırdı. 1961-1962'de Musaddık'ın din dışı takipçileri tarafından kurulan İran Öğrenci Konfederasyonu ve İran Kurtuluş Hareketi'ne katıldı. Cezayir milliyetçileri adına öğrenci gösterileri düzenledi - böyle bir gösteriden sonra kafasından aldığı yaralardan dolayı hastanede üç gün geçirdi. Ayrıca iki derginin editörlüğünü yaptı: Iran AzadMusaddık'ın Avrupa Ulusal Cephesi'nin organı; ve Fransa'daki İran Öğrenci Konfederasyonu'nun aylık dergisi Nameh-i Pars .

    Şeriati, Massignon gibi ünlü Oryantalistlerden bir dizi ders aldı ve Marksist profesörlerin derslerine katıldı. Özellikle Jean-Paul Sartre, Franz Fanon, Che Guevara, Giap ve Roger Garaudy (önde gelen bir Hıristiyan Marksist entelektüel) olmak üzere çağdaş radikallerin eserlerini hevesle okudu. Shari'ati, Guevara'nın Gerilla Savaşı ve Sartre'ın Şiir Nedir? , ve Fanon'un Wretched of the Earth and the Fifth Year of the Cezayirn War (İngiliz okuyucular tarafından A Dying Colonialism olarak daha iyi bilinir ) kitabının çevirisine başladı. [4]

    Şeriati, son eseri tercüme ederken, Fanon'a din ve devrim konusunda meydan okuyan üç mektup yazdı. Fanon'a göre Üçüncü Dünya halkları Batı emperyalizmine karşı başarılı bir mücadele yürütebilmek için kendi geleneksel dinlerinden vazgeçmek zorunda kaldılar. Ancak Şeriati'nin görüşüne göre, Üçüncü Dünya halkları, kültürel kimliklerini yeniden kazanmadıkça emperyalizmle savaşamazlardı. Birçok ülkede bu, onların popüler dini gelenekleriyle iç içeydi. Böylece Şeriati, Üçüncü Dünya ülkelerinin Batı'ya meydan okuyabilmeden önce dini köklerini yeniden keşfetmeleri gerektiğinde ısrar etti. [5]

    Şeriati 1965'te İran'a döndü. Altı ay hapis yattıktan ve Tahran Üniversitesi'ndeki görevi reddedildikten sonra memleketi Horasan'a döndü. Önce bir köy okulunda, daha sonra Meşhed Üniversitesi'nde ders verdi. Ancak 1967'de Tahran'a taşınabildi ve bir grup varlıklı tüccar ve Kurtuluş Hareketi'nin kıdemli liderleri tarafından inşa edilen ve finanse edilen dini bir toplantı salonu olan Husseinieh-e Ershad'da ders vermeye başladı. Önümüzdeki beş yıl, hayatındaki en üretken yıl olacaktı. Husseinieh'de düzenli olarak ders verdi ve bu derslerin çoğu kısa sürede 50 broşür ve kitapçık haline getirildi. Derslerinin kasetleri geniş çapta dağıtıldı ve özellikle üniversite ve lise öğrencileri arasında anında beğeni topladı.

    Şeriati'nin üretken dönemi uzun sürmedi, çünkü 1972'de Hüseyniye faaliyetlerini durdurdu. Salon çeşitli nedenlerle kapatıldı. Şeriati'nin popülaritesi gizli polis arasında endişe uyandırdı ve İslami gerilla örgütü Mücahidin-i Halk'ın orada bir varlığı olduğundan şüphelenildi. Hükümet tarafından kiralanan entelektüel korsanlar, Şeriati'yi “din adamı karşıtı propagandayla gençleri yoldan çıkarmakla” suçladı. [6] Ayetullah Muttaheri gibi reform zihniyetli din adamları bile, Şeriati'nin teoloji pahasına sosyolojiyi vurguladığını ve Batı siyaset felsefesinden çok özgürce ödünç aldığını hissettiler. [7]

    Hüseyniye'nin kapatılmasından kısa bir süre sonra Şeriati tutuklandı, “İslami Marksizmi” savunmakla suçlandı ve hapse atıldı. Paris aydınlarından ve Cezayir hükümetinden gelen dilekçeler selinin serbest bırakılmasını sağladığı 1975 yılına kadar hapiste kaldı. Şeriati'nin gardiyanlarıyla işbirliği yaptığı gibi yanlış bir izlenim yaratmak amacıyla hükümet, onun bitmemiş denemelerinden birini düzeltti, Marksizme karşı safça eleştirileri ekledi ve onu Ensan-Marksizm-İslam (Humanity -İslam) başlığı altında yayınladı. Marksizm-İslam). [8] Serbest bırakıldıktan sonra Şeriati ev hapsinde kaldı. Mayıs 1977'ye kadar Londra'ya gitmesine izin verilmedi. Orada, gelişinden sadece bir ay sonra aniden öldü. Hayranlarının kötü bir oyundan şüphelenmesi şaşırtıcı değil. Ancak İngiliz adli tabip, 43 yaşında genç bir kalp krizinden öldüğüne karar verdi.

Siyasi Teorisi

    Şeriati'nin pek çok çalışmasındaki ana tema, İran gibi Üçüncü Dünya ülkelerinin birbiriyle bağlantılı ve eşzamanlı iki devrime ihtiyacı olduğudur: her türlü emperyal tahakküme son verecek ve ülkenin kültürünü, mirasını canlandıracak - bazı ülkelerde canlandıracak - ulusal bir devrim. ve ulusal kimlik; ve tüm sömürü biçimlerine son verecek, yoksulluğu ve kapitalizmi ortadan kaldıracak, ekonomiyi modernleştirecek ve hepsinden önemlisi, “adil”, “dinamik” ve “sınıfsız” bir toplum kuracak bir toplumsal devrim.

    Şeriati'ye göre, bu iki devrimi gerçekleştirme görevi entelijansiyanın - rushanfekran'ın elindedir . Çünkü toplumun iç çelişkilerini, özellikle sınıf çelişkilerini kavrayabilen, bu çelişkilere dikkat çekerek kamuoyunu bilinçlendirebilen, Avrupa'nın ve Üçüncü Dünya'nın diğer bölgelerinin deneyimlerinden dersler çıkarabilen aydınlardır. Son olarak, geleceğe giden yolu çizen entelijansiya, ikili devrimler yoluyla kitlelere rehberlik etmelidir. [9]

    Şeriati, İran aydınlarının, dini kültürü Şiiliğin özünde radikal ve dolayısıyla ikili devrimin amaçlarıyla uyumlu olduğu bir toplumda yaşadığı için şanslı olduğunu ekledi. Çünkü Şiilik, Şeriati'nin kendi sözleriyle, diğer birçok din gibi bir afyon değil, siyaset de dahil olmak üzere hayatın tüm alanlarına nüfuz eden ve gerçek inananlara her türlü sömürü, baskı ve sömürüyle mücadele etme konusunda ilham veren devrimci bir ideolojiydi. sosyal adaletsizlik. Muhammed'in sadece dini bir topluluk değil, ilerleme ve sosyal adalet yönünde sürekli hareket halinde olan bir ümmet kurmaya geldiğini sık sık vurguladı. [10] Peygamber'in niyeti sadece tek tanrılı bir din değil, aynı zamanda bir nezam-ı tevhid kurmaktı.(üniter toplum), kamu erdemiyle, “adalet”, “eşitlik”, “insan kardeşliği” ve “üretim araçlarının kamu mülkiyeti” için ortak mücadeleyle ve hepsinden önemlisi, bu dünyada “sınıfsız bir toplum” yaratma arzusu. [11]

    Ayrıca, Peygamber'in meşru varisleri Hüseyin ve diğer Şii İmamlar, çağdaş yöneticileri, “yolsuz halifeler” ve “mahkeme seçkinleri” ümmetin ve nezamın amaçlarına ihanet ettikleri için isyan bayrağını yükseltmişlerdi. e tevhid . [12] Şeriati için, Hüseyin'in Kerbela'daki şehadetini tasvir eden Muharrem tutkusu oyunları tek bir yüksek ve net mesaj içeriyordu: Zaman ve mekandan bağımsız olarak tüm Şiiler, çağdaş kötülüklere karşı çıkmak, direnmek ve isyan etmek kutsal görevine sahipti. [13] Şeriati, çağdaş İran'ın hastalıklarını “çokuluslu şirketler ve kültürel emperyalizm, ırkçılık, sınıf sömürüsü, sınıf baskısı, sınıf eşitsizliği ve garbzadegi dahil olmak üzere dünya emperyalizmi” olarak sıraladı.(Batı ile sarhoşluk). [14]

    Şeriati, emperyalizmi ve sınıf eşitsizliklerini toplumun ana uzun vadeli düşmanları olarak kınadı, ancak polemiklerinin çoğunu yakın düşman olarak gördüğü iki hedefe odakladı. Birincisi “kaba Marksizm”di, özellikle önceki nesil İranlı entelektüeller tarafından kolaylıkla kabul edilmiş olan “Stalinist çeşitlilik”. İkincisi, egemen sınıf tarafından sömürülen kitleleri aptallaştırmak için on iki yüzyıldan fazla bir süredir propagandası yapılan muhafazakar İslam, özellikle de ruhban sınıfıydı. Dolayısıyla, Şeriati'nin daha ilginç ve tartışmalı eserlerinin çoğu, tam olarak Marksizmle, özellikle Marksizmin farklı markalarıyla ve din adamlığıyla, özellikle onun Şiiliğin muhafazakar yanlış yorumlarıyla ilgilenir.

Şeriati ve Marksizm

    İlk bakışta, Şeriati'nin Marksizme karşı tutumu çelişkili görünüyor. Zaman zaman şiddetle kınıyor; diğer durumlarda ondan serbestçe ödünç alır. Bu bariz çelişki, bazılarının onun militan bir şekilde anti-Marksist olduğu sonucuna varmasına neden oldu. Diğerleri onun gerçek inançlarını İslam örtüsü altında saklayan gizli bir Marksist olduğundan şüpheleniyor. Yine de diğerleri onu kafası karışık ve kafa karıştıran üçüncü sınıf bir entelektüel olarak reddediyor.

    Bu bariz çelişkiler, Şeriati için bir Marx değil, üç ayrı Marks ve üç ayrı Marksizm çeşidi olduğu anlaşıldığında ortadan kalkar. [15]Genç Marx, diyalektik materyalizmi savunan ve Tanrı'nın, ruhun ve öbür dünyanın varlığını inkar eden, ağırlıklı olarak ateist bir filozoftu. Şeriati'ye göre, Marx'ın bu ateist yönü, gerici kiliseleriyle savaşırken otomatik olarak tüm din biçimlerini kınayan Avrupalı ​​sosyalistler ve komünistler tarafından haddinden fazla abartıldı. İkinci Marx, ağırlıklı olarak yöneticilerin yönetilenleri nasıl sömürdüğünü, “ekonomik belirlenimcilik” değil “tarihsel belirlenimcilik” yasalarının nasıl işlediğini ve herhangi bir ülkenin üst yapısının, özellikle de egemen ideolojisi ve siyasi yapısının nasıl işlediğini ortaya koyan bir sosyal bilimci olan olgun Marx'tı. kurumlar, sosyoekonomik altyapısı ile etkileşim içindedir. Üçüncü Marx, yaşlı Marx'tı, esas olarak bir politikacı, devrimci bir parti kuruyor ve çoğu zaman politik olarak uygun olabilecek ama kesinlikle sosyal bilim metodolojisinin hakkını vermeyen tahminlerde bulunuyordu. Şeriati'ye göre, bu “kaba” Marksizm çeşitliliği sonunda “bilimsel” Marksizmi gölgede bıraktı. Engels, onun görüşüne göre, ana temaları çarpıttı. İşçi sınıfı partileri büyüdükçe “kurumsallaştı” ve “bürokratikleşti”. Ve Stalin, Marksizmi dar görüşlü ekonomik materyalizmden başka hiçbir şeyi kabul etmeyen katı bir dogmaya indirgemek için olgun Marx'ın pahasına genç ve yaşlı Marx'ın seçici yönlerini kötüye kullandı. onun görüşüne göre, ana temaları çarpıttı. İşçi sınıfı partileri büyüdükçe “kurumsallaştı” ve “bürokratikleşti”. Ve Stalin, Marksizmi dar görüşlü ekonomik materyalizmden başka hiçbir şeyi kabul etmeyen katı bir dogmaya indirgemek için olgun Marx'ın pahasına genç ve yaşlı Marx'ın seçici yönlerini kötüye kullandı. onun görüşüne göre, ana temaları çarpıttı. İşçi sınıfı partileri büyüdükçe “kurumsallaştı” ve “bürokratikleşti”. Ve Stalin, Marksizmi dar görüşlü ekonomik materyalizmden başka hiçbir şeyi kabul etmeyen katı bir dogmaya indirgemek için olgun Marx'ın pahasına genç ve yaşlı Marx'ın seçici yönlerini kötüye kullandı.

    Bu üç Marksizmden Şeriati, birinci ve üçüncüyü açıkça reddetti, ancak ikincisinin çoğunu isteyerek kabul etti. Marksizm hakkında biraz bilgi sahibi olmadan tarihin ve toplumun anlaşılamayacağını vurguladı. Toplumu sosyoekonomik bir temele ve politik-ideolojik bir üst yapıya bölen paradigmanın çoğuyla aynı fikirdeydi. Hatta çoğu dinin ikinci kategoriye yerleştirilmesi gerektiği konusunda hemfikirdi, çünkü yöneticiler her zaman bir sonraki dünyada ödül vaatleriyle kitleleri “uyuşturdular”. İnsanlık tarihinin bir sınıf mücadeleleri tarihi olduğu görüşünü kabul etti. Kendi sözleriyle, Kabil ve Habil'in günlerinden beri insanlık iki düşman kampa bölünmüştü: Bir tarafta mazlumlar, halk vardı; diğer tarafta zalimler, yöneticiler duruyordu. Ayrıca, Marx'ın insanlığı sinik, ideallerle ilgilenmeyen, bencil bir hayvan olarak gören kaba bir materyalist olduğu fikrini de ortadan kaldırdı. Hatta Şeriati, Marx'ı çoğu "kendi kendini beğenmiş idealist ve sözde dindar"dan çok daha az "materyalist" olduğu için övdü.

    Ancak Şeriati, ortodoks Komünist partilerin “kurumsallaşmış” Marksizmini reddetti. Bu partilerin devrimci şevklerini kaybettiklerini ve bürokrasinin demir yasasına yenik düştüklerini iddia etti. Bu partileri, modern çağda ana mücadelelerin kapitalistler ve işçiler etrafında değil, emperyalistler ve Üçüncü Dünya çevresinde geliştiği gerçeğini kabul etmemekle eleştirdi. Ayrıca Avrupa'nın Komünist ve Sosyalist partilerini Cezayir, Tunus ve Vietnam gibi yerlerde ulusal kurtuluş hareketlerine yardım etmemekle suçladı.

    Şeriati, Komünist hareketi eleştirirken, İran'daki başlıca Marksist örgüt olan Tudeh Partisi'ne karşı bir dizi meseleyi gündeme getirdi. Tudeh'in, Avrupa'dan farklı olarak İran'ın “Asya tipi üretim tarzı” tarafından şekillendirildiğini ve Rönesans, Reform, Sanayi Devrimi ve dramatik olayları yaşamadığını hesaba katmadan Marksizmi mekanik bir şekilde uyguladığını iddia etti. kapitalizme geçiş Ayrıca Tudeh'in halka gerçek Marksizmi öğretmede başarısız olduğunu ve Das Kapital gibi klasikleri bile tercüme etmediğini iddia etti . Bunun yerine Tudeh, “Materyalist İnsanlık Kavramı”, “Tarihsel Materyalizm” ve “Maddenin Unsurları” gibi ateist görünen başlıklar yayınlayarak ülkenin dini hassasiyetlerini rencide etmişti.

    Bununla birlikte, Şeriati'nin Tudeh ve Marksizme temel itirazı, doğrudan doğruya onun Fanon ile daha önceki yazışmalarıyla ilgilidir. Klasik Marksistler için milliyetçilik, egemen sınıf tarafından kitleleri sosyalizmden ve enternasyonalizmden uzaklaştırmak için kullanılan bir araçtı. Şeriati'ye göre, Üçüncü Dünya halkları, ulusal miraslarını ve popüler kültürlerini yeniden keşfetmedikçe, emperyalizmi yenemez, toplumsal yabancılaşmanın üstesinden gelemez ve özgüvenlerini kaybetmeden Batı teknolojisini ödünç alabilecekleri noktaya kadar olgunlaşamazlardı. Dönüş başlıklı bir dizi konferansta , İranlı aydınların ulusal köklerini yeniden keşfetmeleri gerektiğini ve bunların Aryan mitolojisinde değil -çünkü bu tür bir mitoloji kitleleri hareketsiz bırakmıştır-, Şiilikte, ki bu da İslam dünyasının çoğu alanına nüfuz etmiş olduğunu savundu. popüler kültür.[16]

    Şeriati'nin polemiklerinde, din adamlarının her zaman sola karşı kullandığı, Marksistlerin ateist ve kâfir oldukları ve kâfirlerin tanımları gereği ahlaksız, yozlaşmış, günahkar ve kötü olduğu şeklindeki standart argümana başvurmamış olması anlamlıdır. Aksine, Marksizmi tartışırken, gerçek bir Müslümanı tanımlayan şeyin, Tanrı'ya, ruha ve ahirete "öznel" bir inanca sahip olmak değil, hakikat için "somut" eylemde bulunma istekliliği olduğunu savundu:

    Kuran'ın kafir kelimesini nasıl kullandığını dikkatlice inceleyin . Bu kelime sadece harekete geçmeyi reddedenleri tanımlamak için kullanılır. Metafiziği veya Tanrı'nın varlığını, Ruhu ve Dirilişi reddedenleri tanımlamak için asla kullanılmaz. [17]

Şeriati ve Ruhbanlık

    Şeriati, İslam'a ve Şiiliğe dönüşü savunurken, kendisini muhafazakar din adamı İslam'dan ayırmak için geleneksel ulemayı sık sık eleştirdi. [18]

    İslam'a dönelim demek yetmez. Hangi İslam'ın olduğunu belirtmeliyiz: Ebu Zerr'inki mi yoksa Hükümdar Mervan'ınki mi? Her ikisine de İslami denir, ancak aralarında büyük bir fark vardır. Biri halifeliğin, sarayın ve hükümdarların İslam'ı. Diğeri ise halkın, sömürülenlerin ve yoksulların İslam'ıdır. Ayrıca, yoksullar için “endişelenmek” gerektiğini söylemek de yeterli değildir. Yozlaşmış halifeler de aynı şeyi söyledi. Gerçek İslam, “endişelenmekten” daha fazlasıdır. Müminin adalet, eşitlik ve yoksulluğun ortadan kaldırılması için mücadele etmesini emreder. [19]

    Şeriati 'ulemayı' suçladıegemen sınıfın ayrılmaz bir parçası haline gelmek, devrimci Şiiliği “kurumsallaştırmak” ve böylece onun orijinal hedeflerine ihanet etmek. Ayrıca onları, Cemaleddin “el-Afgani” gibi on dokuzuncu yüzyıl reformcularının çalışmalarını sürdürmekte başarısız olmakla suçladı. O, din adamlarının Batı'da formüle edilen ilerici fikirlere, özellikle 1905-1911 döneminin anayasal devrimcileri tarafından savunulan radikal kavramlara muhalefetini sert bir şekilde eleştirdi. Cemaatlerinden “kör itaat” talep etmelerine, dini metinler üzerinde “tekel”i elinde tutmalarına ve halkın gerçek İslam'a erişmesini engellemelerine karşı çıktı. Din adamlarının ileriye bakmayı reddettiğini ve bunun yerine efsanevi bir “şanlı çağa” baktıklarını ve kutsal yazılara sanki fosilleşmişler gibi davrandıklarını iddia etti. dinamik bir devrimci dünya görüşü için ilhamlardan ziyade skolastik parşömenler. Ona göre ümmet gibi hayati terimlerin gerçek anlamını kavrayamadılar ve Müslüman aydınları gerçeği Avrupalı ​​Oryantalistlerin eserlerinde aramaya zorladılar.

    Şeriati, gerçek İslam'a dönüşün "ulema" tarafından değil, ilerici rushanfekran (entelijansiya) tarafından yönlendirileceğini sık sık vurguladı . Karşılığında , İslami “Rönesans”, “Reformasyon” ve “Aydınlanma”nın geleneksel ruhban sınıfından çok entelijansiya tarafından gerçekleştirileceğini savundu. Dine Karşı Din başlıklı bir konferansta , modern çağda entelijansiyanın dinin gerçek yorumcuları olduğunu iddia etti. Ne Yapılmalı? , ilerici entelektüellerin dinamik İslam'ın gerçek temsilcileri olduğunda ısrar etti. Benzer şekilde, Beklentiler başlıklı bir broşürdeskolastik bilginin ilahiyatçıların elinde kalabileceğini, ancak gerçek İslam'ın Ebu Zarr'a, mücahitlere ve devrimci aydınlara ait olduğunu savundu.

    Şeriati'nin argümanlarının mantığı, din adamlarının tüm meşruiyetini açıkça tehdit ediyordu. Çünkü devrimci İslam tek gerçek İslam ise, o zaman skolastik İslam da sahte İslam'dı. Gerçek bir müminin kesin işareti takvadan ziyade amel ise, o zaman devrimciler -eğitimsiz olsalar bile- bilgili ama muhafazakar ulemadan daha iyi Müslümanlardı . Öğrenmeden çok inanç tek bir gerçek anlayış veriyorsa, o zaman dindar sıradan savaşçılar İslam'ı skolastik din adamlarından daha iyi anlıyordu. Ve eğer sosyal bilim ikili ulusal-sosyal devrimleri anlamanın anahtarıysa, o zaman ilgili İranlılar teoloji yerine sosyoloji ve politik ekonomi okuyorlar.

Şeriati ve Günümüz İranı

    İslam Devrimi sırasında Şeriati, modern İran'ın en popüler yazarı olarak rakipsiz bir şekilde ortaya çıktı. Derslerinin kasetleri, okuma yazma bilmeyenler arasında bile geniş çapta dağıtıldı. Eserleri sık sık yeniden yayımlandı. Sloganları genellikle sokak gösterilerinde görüldü. Ve fikirleri devrimciler, özellikle radikal lise öğrencileri tarafından özgürce tartışıldı. Aslında onun fikirleri Ayetullah Humeyni'nin fikirlerinden çok daha iyi biliniyordu. Bu nedenle Şeriati, gerçekten İslam Devrimi'nin ideologu olarak nitelendirilebilir.

     Bu benzeri görülmemiş popülerlik nedeniyle, Şeriati'nin adı, rakip siyasi gruplar tarafından uğruna mücadele edilen büyük bir ödül haline geldi. Hâkim İslam Cumhuriyet Partisi'nin başındaki din adamları onu övüyor, hayatı hakkında vaazlar yazıyor ve sık sık Şii kökenleri, kültürel devrimler, komünist hareketlerin eksiklikleri ve yabancı emperyalizme karşı mücadele ihtiyacı ile ilgili eserlerinden alıntı yapıyor. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, onun din karşıtı görüşlerini sık sık sansürlerler ve Batı'dan etkilendiğini inkar ederler. Öte yandan Mücahitler, onun bir toplumsal devrim çağrısını vurguluyor ve özellikle Mücahitlerin lideri Mesud Rajavi Paris'e kaçtıktan sonra, Şeriati'nin her zaman var olan emperyalist tehlikeye karşı ulusal birlik vurgusunu vurguluyor. Bugün yaşasaydı Şeriati'nin kendisinin nerede duracağını bilemeyiz. Hayranlarının çoğu Mücahitlere katıldı, ancak diğerleri, çekincelere rağmen İslam Cumhuriyeti'ni desteklemeye devam ediyor. Rejimin bu desteği birkaç önemli faktör tarafından motive ediliyor: anti-emperyalist devrimi pekiştirme ihtiyacı; askeri bir karşı-devrim korkusu; komşu Irak'ın saldırganlığı; ve son olarak, Humeyni'yi hala çevreleyen ve nüfusun geniş kesimlerini etkileyen gizem.