Mehmed , takma adı Fatih Sultan Mehmed, (30 Mart 1432, Edirne, Trakya, Osmanlı İmparatorluğu - 3 Mayıs 1481, Hünkârçayırı, Maltepe yakınında, İstanbul yakınında), 1444'ten Osmanlı padişahı . 1446 ve 1451'den 1481'e. Büyük bir askeri lider, ele geçirdi Konstantinopolis'i oluşturan Anadolu ve Balkanlar'daki toprakları fethetti .Önümüzdeki dört yüzyıl boyunca  Osmanlı İmparatorluğu'nun kalbi olan İstanbul'un Fatihi.

İlk yılları ve ilk saltanatı

    Mehmed, Murad'ın hareminde köle olan Hümâ Hâtûn'un II. Murad'ın dördüncü oğludur . 12 yaşında gelenek gereği iki hocası ile Manisa'ya (Magnesia) gönderildi. Aynı yıl babası onu Edirne'de tahta oturttu ve tahttan çekildi . Mehmed, ilk saltanatı sırasında (Ağustos 1444–Mayıs 1446) ciddi dış ve iç krizlerle karşı karşıya kaldı. Macaristan kralı , papa, Bizans İmparatorluğu ve Venedik -hepsi bir çocuğun Osmanlı tahtına çıkmasından yararlanmak isteyen- bir Haçlı Seferi düzenlemeyi başardı. Edirne, güçlü sadrazamlar arasında kıyasıya bir rekabete sahne oldu. Çandarlı Halil, bir yanda vezirler Öte yandan çocuk padişahın haklarını koruduklarını iddia eden Zağanos ve Şihâbeddin. 

    Eylül 1444'te Haçlı ordusu Tuna'yı geçti . Edirne'de bu haber , Hıristiyan etkisindeki Turûfî mezhebine yönelik bir katliamı tetikledi ve bir panik ve kundaklama ortamı yarattı. Haçlılar Varna'yı kuşattığında, hüküm süren padişahın babası Bursa'daki emekliliğinden geri dönmeye zorlandı ve orduyu yönet. Murad'ın (10 Kasım 1444) yönetimindeki Varna'daki Osmanlı zaferi, krizlere son verdi. Edirne'de kalan II. Mehmed, tahtı korudu ve savaştan sonra babası Manisa'ya çekildi. Zağanos ve Şihâbeddin daha sonra çocuk padişahı Konstantinopolis'in alınmasını üstlenmesi için kışkırtmaya başladılar, ancak Çandarlı bir Yeniçeri isyanı tasarladı ve II. Murad'ı yeniden tahta çıkması için Edirne'ye çağırdı (Mayıs 1446). Mehmed, hocalığına yeni atanan Zağanos ve Şihâbeddin ile bir kez daha Manisa'ya gönderildi. Orada Mehmed kendini yasal padişah olarak görmeye devam etti.

1451'de ikinci katılım

    Mehmed, babasının ölümü üzerine ikinci kez Edirne'de tahta çıktı (18 Şubat 1451). Zihni Konstantinopolis'in ele geçirilmesi fikriyle doluydu. Avrupa ve Bizans, eski saltanatını hatırlayarak, o zaman onun planlarıyla pek ilgilenmedi. Otoritesi de imparatorluk içinde sağlam bir şekilde kurulmamıştı. Ancak, geleneksel katılım armağanının ertelenmesi nedeniyle kendisini tehdit etmeye cüret eden Yeniçerileri şiddetli bir şekilde cezalandırarak itibarını göstermekte gecikmedi. Yine de, gelecekteki fetihlerinin aracı olmaya yazgılı olan bu askeri organizasyonu güçlendirdi. Konstantinopolis'in alınması için gerekli tüm diplomatik ve askeri hazırlıklara azami özeni gösterdi. Venedik ve Macaristan'ı tarafsız tutmak için, onların lehine barış anlaşmaları imzaladı. 1452 yılını ağırlıklı olarak Boğaziçi'nin kontrolü için Boğazkesen (daha sonra Rumeli Hisarı) kalesini inşa etmek, 31 kadırgalık bir filo inşa etmek ve büyük kalibreli yeni top yapmakla geçirdi.. 

    Macar silah ustası Urban'a, Avrupa'da bile bilinmeyen büyüklükte silahlar yaptırdı. Bu sırada sadrazam Çandarlı işletmeye karşı çıkmış ve operasyon sırasında Konstantinopolis Kuşatması (6 Nisan – 29 Mayıs 1453), kritik anlarda toplanan iki savaş konseyinde karşıt görüşler dile getirildi. Zaganos, kuşatmayı kaldırma önerisini şiddetle reddetti. Son büyük saldırıyı hazırlama görevi kendisine verildi. Başkomutan II. Mehmed'in kendisi taarruz günü gediklere yönelik operasyonları bizzat yönetti .topuyla şehir duvarında açıldı. Kentin ele geçirilmesinden bir gün sonra Çandarlı tutuklandı ve hemen ardından Edirne'de idam edildi. Yerine Mehmed'in kayınpederi olan Zağanos geçti. Mehmed, şehrin üç günlük yağmalanmasına razı olmak zorundaydı, ancak şehrin ele geçirilmesinden sonraki ilk günün akşamından önce, emrine karşı çıktı. Bir tören alayının başında şehre girerken, doğruca şuraya gitti: Ayasofya'yı camiye çevirmiştir . Daha sonra hayır kurumları kurdu ve caminin bakımı ve servisi için yılda 14.000 altın duka verdi.

    Mehmed'in gönlünü koyduğu görevlerden biri, şimdi popüler olarak İstanbul olarak adlandırılan şehrin dünya çapında bir imparatorluğa layık bir başkent olarak restore edilmesiydi. Kaçan Yunanlıların ve Galata'nın Cenevizlilerinin (şehrin ticaret bölgesi) dönüşünü teşvik etmek için evlerini geri verdi ve onlara güvenlik garantisi verdi. Şehri yeniden iskân etmek için Anadolu ve Balkanlar'daki Müslüman ve Hıristiyan grupları tehcir ederek Konstantinopolis'e yerleşmeye zorladı. Rum Ortodoks Patrikhanesi (6 Ocak 1454) ve şehre bir Yahudi büyük haham ve bir Ermeni Apostolik (Ortodoks) patriği kurdu. Ayrıca, Konstantinopolis'in ana bölgelerinde bir dizi Müslüman kurum ve ticari tesis kurdu ve vezirlerini bu kurumlar kurmaya teşvik etti. Bu çekirdeklerden metropol hızla gelişti. 1478'de yapılan bir araştırmaya göre, o zamanlar Konstantinopolis ve komşu Galata'da 16.324 hane ve 3.927 dükkan vardı. Elli yıl sonra, Konstantinopolis Avrupa'nın en büyük şehri olmuştu.

Mehmed'in imparatorluğu

    Konstantinopolis'in ele geçirilmesi , Mehmed'e kendi ülkesinde emsalsiz bir şan, prestij ve muazzam bir yetki verdi, böylece kendisini Roma Sezarlarının varisi ve kutsal savaşta İslam'ın şampiyonu olarak görmeye başladı . Fetihleri ​​için önceden planlar yaptığı doğru değildir, ancak Doğu Roma İmparatorluğunu yeniden diriltmek ve onu en geniş tarihsel sınırlarına kadar genişletmek niyetinde olduğu kesindir. Türkmen lideri Uzun Hasan'a karşı kazandığı zaferErzincan'daki Başkent Savaşı (11 Ağustos 1473), Mehmed'in hayatında Konstantinopolis'in alınması kadar önemli bir dönüm noktası oldu ve onun Anadolu ve Balkanlar üzerindeki hakimiyetini mühürledi.

    Mehmed, Kayser-i Rum (Roma Sezar) unvanını almış ve aynı zamanda kendisini “iki karanın ve iki denizin efendisi” (Anadolu ve Balkanlar, Ege ve Karadeniz ) olarak tanımlamıştır. , imparatorluk fikrini yansıtan bir isim . Konstantinopolis'in düşmesinden sonraki çeyrek yüzyıl boyunca, Balkanlar, Macaristan, Eflak , Boğdan , Anadolu, Rodos adası ve hatta Güney İtalya'daki Kırım Yarımadası ve Otranto'ya kadar bir dizi sefere veya sefere girişti.. Bu son girişim (1480), bir dünya imparatorluğu kurmak için yeni bir girişimde İtalya'yı işgal etmeyi amaçladığını gösterdi. Ertesi bahar, Anadolu'da yeni bir sefere yeni başlamışken, Konstantinopolis'ten 15.5 mil (25 km) uzakta öldü. Bir süredir muzdarip olduğu gut, son günlerinde ona çok işkence etti, ancak zehirlendiğine dair emareler var.

    Otokratın son yıllarında en büyük oğluyla olan ilişkileriBayezid her zaman emirlerine uymadığı için Bayezid çok gerginleşti. Mehmed'in mali önlemleri, saltanatının sonlarına doğru , özellikle daha önce dini vakıflara veya toprak sahibi seçkinlere ait olan yaklaşık 20.000 köy ve çiftliği askeri tımar olarak dağıttığında, ülke çapında yaygın bir hoşnutsuzlukla sonuçlandı. Böylece, onun ölümü üzerine hoşnutsuzlar, padişahın gözde oğlu Cem'i (Cem) bir kenara atarak Bayezid'i tahta oturttular ve Mehmed'in politikalarına karşı bir tepki başlattılar.

Başarılar

    Fatih, Osmanlı hükümetini yeniden örgütledi ve ilk kez, ceza hukukunu ve tebaasıyla ilgili yasaları bir yasada kodladı, oysa anayasa başka bir yasada detaylandırıldı, iki yasa daha sonraki tüm yasaların çekirdeğini oluşturdu. Fatihin tamamen otokratik kişiliğinde klasik bir Osmanlı padişahı (imparatoru) görüntüsü doğdu. Onun fermanlarına ve kanunlarına karşı gelenleri en ağır şekilde cezalandırdı ve hatta Osmanlı çağdaşları bile onu aşırı derecede sert gördü.

    Bununla birlikte Mehmed, Osmanlı padişahlarının en geniş görüşlü ve özgür düşüneni olarak kabul edilebilir. Konstantinopolis'in düşüşünden sonra, sarayında İtalyan hümanistleri ve Yunan bilim adamlarını topladı; patriğe neden olduGennadius II Scholarios'un Hıristiyan inancının bir amentüsü yazmasını ve bunu Türkçe'ye tercüme etmesini; sarayında Yunanca ve Latince eserlerden oluşan bir kitaplık topladı. 

    O çağırdı Venedik'ten Gentile Bellini , sarayının duvarlarını fresklerle süslemek ve portresini boyamak için (şu anda Londra, Ulusal Galeri'de ). İnşa ettirdiği ulu caminin çevresine sekiz medrese inşa ettirmiş ve bu medreseler neredeyse bir asırdır ümmetin en yüksek öğretim kurumları olma ünvanını korumuştur.İmparatorlukta İslami ilimler. Zaman zaman ulemayı ya da bilgili Müslüman hocaları bir araya toplar ve onların huzurunda teolojik sorunları tartışmalarını sağlardı. Onun saltanatı sırasında matematik, astronomi ve İslam ilahiyatı Osmanlılar arasında en yüksek seviyesine ulaştı. Mehmed'in kendisi de bir divan (klasik Osmanlı edebiyatının geleneksel tarzında bir şiir koleksiyonu) bıraktı .

Halil Inalcik